Gajusz Cilniusz Mecenas
Gajusz Cilniusz Mecenas - (ur. 29 kwietnia 70 r. p.n.e., zm. 8 r. p.n.e.) bliski przyjaciel Oktawiana Augusta, patron wielu poetów okresu augustowskiego, jego nazwisko stało się synonimem osoby wspierającej dzieła kultury.
Żył 62 lat
Wczesne lata
Mimo iż, słowo mecenas obecnie kojarzy praktycznie każdy niewiele wiemy o początkach "pierwszego mecenasa". Urodził się prawdopodobnie 29 kwietnia 70 r. p.n.e. - niespełna rok po stłamszeniu powstania niewolników pod dowództwem Spartakusa. Pewne jest, iż pochodził z bardzo starego, prawdopodobnie etruskiego rodu. Sam często wspominał, iż jego ród pochodzi z domu Cilnii, który panował nad miastem Arretium w Etrurii (obecnie Arezzo) już 300 lat wcześniej. Horacy opisuje Mecenasa w swoich odach jako "atavis edite regibus", czyli potomek królów. Oczywiście, bardzo trudno jest ustalić obecnie, czy Horacy faktycznie miał dostęp do danych rodu Mecenasa, czy - co chyba bardziej prawdodobone - starał się po prostu przypodobać swojemu darczyńcy. Nie mamy również żadnych informacji, w jaki sposób rozpoczęła się jego relacja z Oktawianen Augustem. Prawdopodobnym jest jednak, iż obaja znali się już od lat nastoletnich, jeszcze przed zamorodowaniem Cezara w 44 r. p.n.e.
Czas drugiego trumwiratu
Pierwsza wzmianka historyczna o Mecenasie datuje się na wrzesień 40 r. p.n.e., podczas gdy Mecenas akompanianował Augustowi podczas tzw. "porozumienia w Brundyzjum", które podzieliło cesarstwo na strefę wpływów pomiędzy 3 triumwirami - Augustowi przypadł zachód, Markowi Antoniuszowi wschód, a Lepidusowi Hiszpania i północna Afryka. Podczas wojny sycylisjkiej, 4 lata później, pomiędzy Oktawianem a Sekstusem Pompejuszem, Mecenas został wysłany do Rzymu i obdarzony pełnią władzy administracyjnej nad miastem i całą Italią. Jest to wystarczający dowód na to, jak bardzo Oktawian ufał Mecenasowi w bardzo skomplikowanych czasach drugiego trumwiratu. Mecenas okazał się sprawnym zarządcą i oddanym przyjacielem Oktawiana, jak i przezornym człowiekiem - powstrzymał spisek na życie Oktawiana zaaranżowany przez Lepidusa Młodszego.
Lata późniejsze
Po wygranej bitwie pod Akcjum w 31 r. p.n.e. nad Markiem Antoniuszem, gdy Oktawian August oficjalnie stał się pierwszym cesarzem, Mecanes, mimo, iż nie zajmował oficjalnego stanowiska był jego bliskim doradcą. Niestety, jak to czasami bywa, stosunki dwóch przyjaciół popsuły koligacje rodzinne. Brat żony Mecenasa, Warron Murena w 23 r. p.n.e. planował spisek i morderstwo cesarza. Spisek oczywiście wykryto, spiskowców stracono, i mimo, iż Mecenas nie miał w nim żadnego udziału, Oktawian August postanowił odsunąć swojego dawnego przyjaciela od polityki. Mimo to, na gruncie osobistym, aż do śmierci Mecenasa pozostawali w przyjacielskich stosunkach. Mecenas zmarł bezdzietnie, a cały swój majątek postanowił zapisać nikomu innemu, jak Oktawianowi Augustowi.
Wsparcie dla sztuki
Trudno jest również tak do końca stwierdzić, na ile wsparcie dla sztuki, z czego w końcu Mecenesa przeszedł do historii, wynikało z potrzeby serca, a na ile była to kalkulacja polityczna - nie należy się dziwić, że wspierani przez Mecenasa autorzy chętnie w swoich dziełach popierali nowo tworzony ustrój społeczno-polityczny Oktawiana, jak np. Wergiliusz w swoim słynnym dziele Georgiki. Nie szukajmy jednak na siłę drugiego dna! Pewne jest, że Mecenas był pisarstwem żywo zainteresowany, sam pisał wiersze i tworzył prozę. Niestety do dziś zachowały się tylko urywki jego twórczości, ale po szerokim spektrum krytyki, począwszy od przyjacielsko-żartobliwej wersji Oktawiana Augusta, aż do bardzo surowej i bezlitosnej Seneki, możemy przyjąć, iż mimo chęci Mecenas nie posiadał wielkiego talentu artystycznego. Na pewno jego większym talentem była umiejętność znajdowania innych talentów. Praktycznie wszyscy znani pisarze i poeci okresu augustowskiego byli finansowo wspierani przez Mecenasa. Począwszy od wspomnianego Wergiliusza (autora najsłynniejszego episu rzymskiego - "Eneidy"), poprzez Horacego (twórcy "Satyr", "Pieśni", "Listów), a na Wariuszu Rufusie kończąc. System finansowego wspierania artystów przez możnych, jaki zapoczątkował Mecenas, utrwalał się przez wiele wieków późniejszych (wystarczy przypomnieć sobie postać Stanisława Augusta Poniatowskiego), jak i trwa do dzisiaj.
Brak komentarzy | Dodaj komentarz |