Totmes III
Totmes III - (ur. brak, zm. brak) faraon z XVIII dynastii z okresu Nowego Państwa, następca Hatszepsut.
Totmes (Tutmozis) III (ok. 1466-1412 p.n.e) był jednym z najpotężniejszych władców starożytnego Egiptu. Należał do XVIII dynastii która rządziła Egiptem w okresie zwanym przez współczesnych Nowe Państwo. Totmes III był synem faraona Totmesa II i jednej z jego żon o imieniu Iset. Przez wiele lat Totmes III pozostawał w cieniu swojej ambitnej ciotki , królowej Hatszepsut która pozbawiła go całkowicie władzy przypisując sobie nie tylko wiele sukcesów swoich poprzedników , ale i wszelkie atrybuty władzy faraona którym się okrzyknęła. Po śmierci Hatszepsut (ok.1482r.p.n.e.) Totmes III odzyskał należną mu władzę i rozpoczął swoje panowanie w całym Egipcie. Zaczął od prześladowania imienia swojej znienawidzonej ciotki królowej Hatszepsut wymazując wszystko co było możliwe z czasów jej panowania. Od 1483 r.p.n.e. Totmes rozpoczął swoje sławne wyprawy wojenne. Najpierw uderzył na Gazę i Jaffę zdobywając je bez większego trudu. Później posuwając się na północ , śmiałym manewrem otoczył Meggido gdzie zamknęła się zbuntowana koalicja królów, książąt i wodzów , którzy popierani przez Mitanijczyków podzielili pomiędzy sobą Syrię i Palestynę. Do bitwy pod Meggido doszło jeszcze bodaj w tym samym roku. Totmes III pokonał tam całą koalicję syryjsko-palestyńską biorąc ich wszystkich do niewoli z wyjątkiem króla Kadesz któremu udało się zbiec. Współcześni postrzegają tę bitwę jako największą w tamtych czasach. Wielkość swojego zwycięstwa pod Meggido Totmes III kazał wyryć na murach świątyni Amona w Karnaku. Totmes III odbył jeszcze potem 17 wypraw do Azji z których co najmniej 5 uważa się za wyprawy wojenne. Owe kolejne wyprawy tego faraona zaowocowały podporządkowaniem Egiptowi miast północnej Fenicji , które to miasta stały się bazą wypadową przeciw dość często buntującej się Syrii. Około 1470 r.p.n.e. Totmes III wyprawił się właśnie stamtąd przeciwko potężnemu królestwu Mitanii. W bitwie z wojskami króla tego kraju stoczonej pod Halab , Totmes III odniósł kolejne spektakularne zwycięstwo i niszcząc niemal całkowicie królestwo Mitani , dotarł aż do Karkemisz . W drodze powrotnej Totmes III zaatakował i zdobył bronioną dotychczas zawzięcie twierdzę Kadesz. Po wielu zwycięskich wyprawach Totmes III powrócił do Egiptu gdzie zaczął porządkować sprawy wewnętrzne. Całkowicie zerwał z polityką swej poprzedniczki, mianując urzędników wywodzących się ze środowisk wojskowych. Zbudował wiele okazałych świątyń w różnych częściach Egiptu. W latach 1482-1480 p.n.e. Totmes III zorganizował wyprawę mającą na celu zbadanie wysokości plonów. W wyniku tej wyprawy sprowadził do Egiptu rośliny które tu do tej pory nigdy nie rosły. Totmes III pozostawił po sobie państwo potężne i stabilne sięgające swoim obszarem od Eufratu , aż do IV Katarakty. Sam władca Egiptu stał się hegemonem na całym obszarze Syrii i Palestyny.
13 celnych komentarzy | Dodaj komentarz |
Użytkownik | |
Dodano: 2007-07-28 nie przegrał żadnej wojny był najlepszym władcą Egiptu w historii tego kraju |
Użytkownik | |
Dodano: 2007-07-30 Totmes III był wspaniałym władcą. Szczególne uznanie należy mu się za bitwę pod Megiddo. |
Użytkownik | |
Dodano: 2007-07-30 A oprócz tego poprowadził 17 zwycięskich kompanii przeciwko sojuszowi książąt syryjskich i palestyńskich. |
Użytkownik | |
Dodano: 2007-07-30 Bardzo ciekawa historia związana jest z Hatszepsut, która odsunęła go od władzy na 20 lat. Warto o tym więcej poczytać. |
Użytkownik | |
Dodano: 2008-03-21 Ten faraon był doskonałym wodzem armii a poza tym dobrze rządził swym krajem. Artykuł ogólnie dobry - polecam. |
Redaktor | |
Dodano: 2008-05-13 Artykuł nawet ciekawy, aczkolwiek możnaby opisać trochę więcej z jego życia prywatnego. O historii Egiptu i faraonach jest mało prac. |
Gość | |
Dodano: 2010-05-11 Czy mozecie polecic mi jakies ksiazki o Totmesie III? |
Gość | |
Dodano: 2011-02-03 Te daty się nie pokrywają! 1466 - zaczął panować, 1482 - przejął władzę - to jest p.n.e.! Czy tylko ja zauważyłem ten błąd? |
Gość | |
Dodano: 2012-03-12 Tylko Ty widzisz w tym błąd. Totmes w 1466 - zaczął panować. Ale był królem , a władzy miał miał żadnej. Władzę miała Hatszepsut. Totmes w 1482 przejął władzę, po śmierci Hatszepsut. |
Gość | |
Dodano: 2016-12-25 Niestety "Wojtek", ale to Ty nie masz racji. Nie tylko "Dźwiedź" widzi "w tym" błąd. Pomyśl logicznie, zamiast go pouczać. Wszystkie daty dotyczące tych czasów to datowanie p.n.e.. Zatem im odleglejszy punkt w czasie tym wyższy rok. Przykładowo: władca X rodzi się w 1500 r.p.n.e., obejmuje tron w 1480 r.p.n.e., abdykuje w 1450 r.p.n.e. i umiera w 1435 r.p.n.e.. Nigdy odwrotnie! Odwrotnie datować można jedynie po Chrystusie, czyli w n.e.. Inna sprawa, że w przypadku Totmesa III można mówić o dużej umowności dat, które mają umiejscawiać w czasie różne wydarzenia. Najlepiej by utrzymać jakąś logikę w chronologii trzymać się jednego źródła kalendarycznego, bo jeśli ktoś zacznie szperać w kilku kalendariach i bezkrytycznie przepisywać to może potem stworzyć dziwaczne rzeczy. Np. można znaleźć, iż Totmes III: ok. 1504 ? został wprowadzony na tron egipski przez królową Hatszepsut, 1482 ? objął samodzielnie rządy, ok. 1480 ? odbył pierwszą kampanię wojenną w Palestynie; bitwa pod Megiddo, ok. 1470 - zwycięstwo Totmesa III nad królem Mittani w bitwie pod Halab, 1450 ? śmierć Totmesa III. Jak w tym świetle przyjąć za autorem powyższego tekstu, że Totmes III żył "(ok. 1466-1412 p.n.e)"? W innych źródłach spotyka się taki zapis: "(UR. ROK NIEZNANY, ZM. 1450 R. PRZED CHR.)" i to ma już jakąś spójność i logikę. Niemniej można też znaleźć (jeszcze gdzie indziej), iż "Panował w latach 1458-1425 p.n.e.", oraz (w innym źródle) "panujący w latach ok. 1504 - ok. 1450 p.n.e.", a także (inne źródło ;)) "król Egiptu ok. 1479?1425 p.n.e.". Reasumując, ramy życia Totmesa III przytoczone przez autora wyglądają na błędne i niewątpliwie logicznie sprzeczne z dalszą chronologią jaką autor przyjął w pozostałej części tekstu. Nie zdobędę się jednak na to by uznać za niemożliwe, że autor mógł te daty przytoczyć za jakimś źródłem. Problem w tym, iż potem przytaczał kolejne daty najwyraźniej pochodzące już z innych źródeł. Tak powstała logiczna sprzeczność. Należało by trzymać się jednej chronologii, albo podać kilka wariantów, zaznaczając, że wynikają z różnych źródeł i całość należy traktować jako przybliżenie. |