Konfucjusz
Konfucjusz - (ur. 551 r. p.n.e., zm. 479 r. p.n.e.) filozof chiński, zajmujący się zagadnieniami etycznymi i społecznymi. Nauczał nienagannych manier i użyteczności dla państwa i społeczeństwa.
Żył 72 lat
Pochodził z biednej rodziny. Jego ambicją było piastowanie wysokich urzędów państwowych, by z tej pozycji reformować społeczeństwo. Jednak ambicje te, poza kilkoma mniej znaczącymi urzędami i garstką uczniów, nie spełniły się. W wieku około 50 lat zrozumiał swe powołanie i przez ostatnie 13 lat swego życia wędrował po podzielonym na feudalne państewka kraju, oferując władcom udzielnych księstw swe rady jak ulepszyć system władzy, szukając jednocześnie okazji wprowadzenia swych idei w życie. Na pięć lat przed śmiercią Konfucjusz zajął się wyłącznie nauczaniem i redagowaniem klasycznej literatury. To jemu właśnie przypisuje się kompilację lub częściowe autorstwo pięcioksiągu - kanonu konfucjańskiego, w skład którego wchodzą: Księga Dokumentów, Księga Pieśni, Księga Przemian, Księga Obyczajów oraz Kronika Wiosen i Jesieni, przy czym często wymienia się jeszcze jedną, szóstą księgę - Księgę Muzyki.
Jak przystało na Wielkiego Nauczyciela uporządkował on swe prace w pewnej kolejności od prostych do bardziej złożonych, wymagających wyższego wtajemniczenia. Księgi Pieśni, Dokumentów, Etykiety i Muzyki wyznaczają główny kurs nauki, podczas gdy Księga Przemian i Kronika Wiosen i Jesieni będąc przedmiotem zaawansowanych studiów, zawierają starożytne koncepcje przejęte przez Konfucjusza. Księgi Pieśni i Dokumentów przeznaczone były do czytania i kształcenia symbolicznego, Księgi Etykiety i Muzyki były podstawą kształcenia praktycznego i moralnego, a Księga Przemian i Kronika Wiosen i Jesieni przedstawiały filozofię Konfucjusza. Zawierały one społeczne i polityczne koncepcje i były niezrozumiełe dla początkujących uczniów.
Tu należy dodać, że Księga Przemian pochodzi ze starożytnych, nawet dla Konfucjusza, czasów i odzwierciedla koncepcję Yin i Yang oraz Pięciu Czynników.
Kanon konfucjański stał się później podstawą kształcenia, na nim opierały się egzaminy państwowe.
Nieustające waśnie i konflikty w okresie Wiosen i Jesieni zainspirowały Konfucjusza do szukania drogi, która stwarzałaby ludziom możliwość życia razem w pokoju. Jego rozwiązaniem była tradycja. Tak jak inni jemu współcześni, Konfucjusz głęboko wierzył, że był kiedyś okres wielkiego pokoju i pomyślności w Chinach. Ludzie wówczas żyli zgodnie z ustaloną tradycją, która utrzymywała pokój i ład społeczny.
Konfucjusz zakładał, że wszystko, co się dzieje musi być zgodne z ładem nieba (Dao).
Ideałem człowieka dla Konfucjusza był człowiek nieustannie samodoskonalący się, badający starożytne księgi, obyczaje i rytuały, dbający o ciągłe doskonalenie swych cnót moralnych i etykiety.
Konfucjusz o przyjaźni
Trzy są rodzaje przyjaźni pożytecznej i trzy przyjaźni szkodliwej:
Przyjaźń z prawymi,
Przyjaźń ze szczerymi,
Przyjaźń z tymi, którzy wiele słyszeli,
Przynosi pożytek,
Przyjaźń z obłudnymi,
Przyjaźń z fałszywie uległymi,
Przyjaźń z pochlebcami,
Przynosi jedynie szkodę (Dialogi Konfucjańskie, Wrocław, 1976, s. 162-163).
Konfucjusz o przyjemności
Trzy są rodzaje przyjemności pożytecznej i trzy rodzaje przyjemności szkodliwej:
Przyjemność właściwego przestrzegania obrzędów i zasad muzyki,
Przyjemność rozmowy o cnotliwych czynach innych ludzi,
Przyjemność posiadania wielu mądrych przyjaciół,
Jeno korzyść przynieść mogą.
Przyjemność zaspokajania próżności,
Przyjemność bezcelowych wędrówek,
Przyjemność rozwiązłych biesiad,
Jeno źródłem szkód być może. (Dialogi Konfucjańskie, Wrocław, 1976, s. 162-163).
Brak komentarzy | Dodaj komentarz |