Zoe

Zoe była bratanicą Bazylego II Bułgarobójcy, a córką Konstantyna VIII. Cesarz Bazyli wyznaczył swą bratanicę na reprezentatkę Bizancjum w planowanym sojuszu z cesartswem zachodnim. Jej małżonkiem miał być młody i ambitny cesarz niemiecki, Otton III. Jednak w chwili, gdy Zoe przybyła wraz z licznym orszakiem do Italii, okazało się, że Otton zmarł (1002). Oznaczało to, że mariaż został przekreślony. Co gorsza, przynajmniej dla młodej dziewczyny, przez kolejne dwadzieścia lat niemal zapomniano o niej. Zamknięta przez dwie dekady w cesarskim pałacu, Zoe zmuszona była utrzymywać celibat. Umierający Konstantyn VIII zmusił córkę do poślubienia Romana Argyrosa (zm. 1034), który miał stać się następcą tronu. Zoe wcale nie cieszyło takie rozwiązanie sprawy, gdyż Roman pragnął jej młodszej siostry Teodory, która zresztą odrzucała jego awanse. Ponadto Roman, posiadał już małżonkę, którą musiał odrzucić, by posiąść prawa do tronu. Dojrzała Zoe nie myślała również sprzeciwiać się woli ojca (1028).

Żądny władzy Roman, wkrótce odsunął Zoe od władzy, tym bardziej, że nie mógł liczyć, aby ta urodziła mu potomka - wszak cesarzowa miała już swoje lata. Kobieta nie zamierzała jednak znów zamknąć się w pałacu, pragnęła zakosztować życia. Zauważył to wpływowy eunuch imieniem Johannes, który ściągnął do Konstantynopola swojego przystojnego brata, Michała. 55-letnia cesarzowa niemal od razu zakochała się w młodzieńcu, a eunuch zyskał kolejne wpływy na cesarskim dworze. Cesarz Roman początkowo przymykał na romans oko, co dość szybko przypłacił utratą tronu. W 1034 roku podczas kąpieli, nieoczekiwanie cesarz zmarł. Po stolicy szeptano, że zakochana Zoe pomogła swemu małżonkowi zejść z tego świata. Pogłoski stały się w końcu pewnością, gdy po dniu żałoby, cesarzowa-wdowa poślubiła swego kochanka. Młodzieniec został koronowany na władcę cesarstwa jako Michał IV (1034-1041).

Niestety dość szybko Zoe pożałowała swej przedwczesnej decyzji. Młody cesarz ani myślał dłużej znosić uczucia starej kobiety. Pragnął młodych, pięknych i namiętnych kobiet. Co gorsza, cesarz wraz z Johannesem zmusił cesarzową do adopcji swego siostrzeńca, również posiadającego imię Michał (późniejszy Michał V, 1041-1042). Dzięki temu rodzina eunucha zapewniła sobie sukcesję tronu. W tym czasie, cesarzowa zajęta była pozyskiwaniem przychylności ludu Konstantynopola. Podobno całymi garściami sypała pieniądze, odziedziczone po Bazylim II. W 1041 roku Michał IV umiera, a jego miejsce zajmuje jego siostrzeniec Michał V Kalafates.

Obawiając się zbytnich wpływów Johannesa na dworze cesarskim, Michał odesłał Johannesa do klasztoru. Co gorsza, wygnał swą przybraną matkę na wygnanie. Krok ten wywołał wzburzenie wśród ludności Konstantynopola, która porwała za broń w obronie swej opiekunki. Dzięki ich pomocy Michał został obalony, a Zoe po raz pierwszy zyskała realną władzę. Jako współwładczynie dano jej Teodorę, młodszą siostrę, która rozkazała oślepić niewdzięcznego Michała V, tak, by już nigdy nie mógł pokusić się o odzyskanie władzy. Jednak siostry miały odmienne wizje polityki, toteż ich wspólne panowanie trwało zaledwie trzy miesiące. Lud Konstantynopola, niezadowolony z zaistniałej sytuacji, zmusił cesarzową do poślubienia Konstantyna IX Monomachosa, z którym będzie rządziła aż do śmierci.

Bibliografia:

• Z. Dobrzyniecki, Intrygi bizantyjskie, Warszawa 2013.
• J. Herrin, Bizancjum. Niezwykłe dziedzictwo średniowiecznego imperium, przeł. N. Radomski, Poznań 2009.
• A. Krawczuk, Poczet cesarzy bizantyjskich, Warszawa 1992.

Wyraź swoje zdanie :

Komentujesz jako użytkownik niezarejestrowany - gość. Z tego powodu, zanim komentarz pojawi się na stronie będzie musiał zostać zaakceptowany przez naszą redakcję. Aby Twój komentarz został od razu opublikowany na naszych łamach zachęcamy do darmowej rejestracji!

Nick* :

Email* :

Dodaj komentarz