Matura 5. Republika rzymska

2017-09-20 | Autor: Dariusz Kołodziejczyk

Wstępny opis

W tym temacie zapamiętasz kiedy powstał Rzym i kiedy stał się republiką, jakie były uprawnienia głównych urzędników, jak przebiegały wojny punickie, jakie były źródła i zajęcia niewolników oraz zapamiętasz postacie Hannibala i Spartakusa.

Opis wymaganych pojęć

Mapa republiki rzymskiej - I wiek p.n.e.

W II tysiącleciu p.n.e. plemiona italskie Latynów¹ (wyróżniał je język - łacina), zamieszkały w środkowej Italii nad Tybrem, na północ od nich mieszkali Etruskowie² , na południu były liczne kolonie greckie. Wg legendy Rzym założono 753 r. p.n.e. (słynne na siedmiu wzgórzach piętrzy się Rzym) przez dwóch braci Romulusa i Remusa, a ok. 575 r. p.n.e. mieszkańcy 7 wzgórz złożyli państwo-miasto (civitas) w którym kolejno rządziło 7 królów pochodzenia etruskiego, ale już w 509 r.p.n.e. Rzymianie obalili rządy ostatniego z nich Tarkwiniusza Pysznego i rozpoczęli republikę (respublica) W republice rządy sprawowali kolegialni i kadencyjni urzędnicy - musisz rozpoznawać uprawnienia: dyktatora³ , konsulów⁴ , pretorów⁵ , cenzorów⁶ , kwestorów⁷ , trybunów ludowych⁸ oraz wiedzieć kim byli liktorzy⁹ . Organami władzy było Zgromadzenie i Senat¹⁰ (początkowo 300 potem 600 dożywotnich senatorów). Społeczeństwo dzieliło się na patrycjuszy¹¹ , plebejuszy¹² i niewolników¹³ . W wyniku walki plebejuszy o dostęp do władzy (reformy braci Grakchów¹⁴ ) - powstał urząd trybuna ludowego (dzisiejszy rzecznik praw obywatelskich). Z powodu przeludnienia Rzym szybko wkroczył na drogę ekspansji narzędziem do tego była armia , dzieląca się na legiony¹⁵ (ok.4,5 tys. żołnierzy) i kohorty¹⁶ . Zwycięscy wodzowie rzymscy zyskiwali prawo do odbycia triumfu¹⁷ . Już w V w. p.n.e. Rzymianie pokonali sąsiednie plemiona i Etrusków. W IV i III w. p.n.e. kontynuowali podbój całej Italii, tocząc m.in. wojny z królem Epiru¹⁸ Pyrrusem( pyrrusowe zwycięstwa). W ten sposób zaczęli budować imperium składające się z Italii z ziem zdobytych poza nią (prowincje). Walki na Sycylii spowodowały wybuch trzech wojen z Kartaginą, które otrzymały nazwę wojen punickich¹⁹ . W wyniku zwycięstwa w pierwszej (264-241 p.n.e.) - Rzym zdobył pierwsze prowincje (Sycylię, Sardynię i Korsykę), w drugiej wojnie (218-201 p.n.e.) Rzymowi zagroził wybitny wódz kartagiński Hannibal²⁰ , przekraczając Alpy i pokonując Rzymian w 216 p.n.e. pod Kannami, jednak ostatecznie pokonał go Scypion Afrykański w 202 r. p.n.e. pod Zamą. W wyniku tej wojny Rzym przejął kartagińską flotę i posiadłości w Hiszpanii. W wyniku trzeciej wojny (149-146 p.n.e.) -Kartaginę zburzono i Rzymianie założyli prowincję afrykańską.
Jednocześnie legiony rzymskie podbiły Syrię, Illirię, Macedonię ,Grecję, Pergamon i Palestynę. Źródłem utrzymania imperium była liczna siła robocza -stanowili ją niewolnicy. Źródłami ich byli jeńcy wojenni, niewola za długi, rodzący się z niewolnic oraz ludzie porwani przez piratów. Niewolników zatrudniano do wszelkich prac począwszy od rolnictwa, poprzez budownictwo, pracę w kamieniołomach , wioślarzy na statkach- po służbę domową i prywatnych nauczycieli. Specyficzna grupę stanowili gladiatorzy - właśnie oni wywołali najgroźniejsze powstanie niewolnicze Spartakusa²¹ (73-71 p.n.e.) -Rzymianie pod wodza Marka Krassusa utopili je w krwi , ale bunty niewolnicze trwały nadal. W I wieku p. n.e. republiką rzymska wstrząsały różne wystąpienia i walki wewnętrzne różnych stronnictw (dyktatura Luciusa Sulli-82-79 p.n.e; powstanie I triumwiratu²² (Gajusz Cezar, Gnejusz Pompejusz, Marek Krassus) w 60 r.p n.e). Z czasem instytucje republiki słabły a rosła rola armii (w jej skład wchodzili początkowo tylko obywatele rzymscy, z czasem zaczęto korzystać z oddziałów pomocniczych ,złożonych z sojuszników Rzymu-pod koniec II w.p.n.e armia stała się zawodowa, a żołnierze w zamian za służbę otrzymywali żołd i ziemię - reformy Mariusza²³ ), która dowodzona przez zdolnego wodza doprowadzi do upadku ustroju republikańskiego.

Wymagane daty

753 p.n.e. - legendarna data założenia Rzymu
509 p.n.e. - obalenie monarchii, wprowadzenie republiki i konsulatu (który został wprowadzony ok. 449 roku p.n.e.). Władza została zarezerwowana dla patrycjuszy
367 p.n.e. - Ustawy Licyniusza (leges Liciniae Sextiae), które znosiły trybunat wojskowy, plebejusze otrzymują dostęp do urzędu konsula
343-341 p.n.e. - Pierwsza wojna samnicka, która rozpoczyna ekspansję rzymską w Italii
281-272 p.n.e. - Wojna z Tarentem, w czasie której Rzymianie starli się z królem Epiru, Pyrrusem. W wyniku wojny Rzym podporządkował sobie całą Południową Italię.
219-201 p.n.e. - Wybucha II wojna punicka, której główne bitwy zostały stoczone pod Kannami (216 p.n.e., zwycięstwo Hannibala) oraz pod Zamą (202 p.n.e., zwycięstwo Rzymian), zakończona klęską Kartaginy i umocnieniem potęgi Rzymu w zachodniej części Morza Śródziemnego.
149-146 p.n.e. - Wybucha III wojna punicka, podczas której Rzymianie zdobyli i zburzyli Kartaginę oraz III wojna macedońska, w wyniku której Macedonia i Grecja zostają przekształcone w rzymskie prowincje.
133 p.n.e. - Trybunat Semproniusza Grakchusa, który złożył projekt ustawy agrarnej. W wyniku oporu nobilów, doszło do zamieszek i zabójstwa Tyberiusza.

123 p.n.e. - Trybunat Gajusza Grakchusa. Podjął się on wprowadzenia ustawy agrarnej zaproponowanej wcześnie przez swego brata. W wyniku oporu nobilów, ponownie wybuchły zamieszki a Gajusz został zabity (121 p.n.e.).
107 p.n.e. - Reforma armii rzymskiej dokonana przez konsula Gajusza Mariusza, w której wyniku Rzym zyskał armię zawodową.
91-88 p.n.e. - W wyniku zabójstwa trybuna ludowego Liwiusza Druzusa (91 p.n.e.), który chciał przeprowadzić reformę społeczną, wybuchła wojna sprzymierzeńców (ludy sprzymierzone z Rzymem, które domagały się praw obywatelskich). Sytuację w Italii uporządkował Sulla.
73-71 p.n.e. - Walka ze zbuntowanymi niewolnikami pod wodzą trackiego gladiatora Spartakusa. Zwyciężył ich pretor Marek Krassus, pod koniec wspomagany przez Pompejusza, który wrócił z Hiszpanii i przypisał sobie całą chwałę zwycięstwa
60 p.n.e. - Porozumienie Pompejusza, Krassusa i Cezara, zwane I triumwiratem. Celem porozumienia było wspieranie Cezara w jego staraniach o konsulat, i podzielenie się władzą w Republice.

Przypisy

1. Latynowie - ludy indoeuropejskie zamieszkujące ziemie Lacjum (środkowa Italia, wokół Rzymu), którzy dość wcześnie stworzyli federację latyńską, na której czele stanęli później Rzymianie.

2. Etruskowie - lud pochodzenia nie indoeuropejskiego, najprawdopodobniej pochodzący z Azji Mniejszej. Stworzyli wspaniała cywilizację, która szczyt swego rozwoju osiągnęła w VII-VI wieku p.n.e. Byli doskonałymi rolnikami, żeglarzami i kupcami. Wywarli ogromny wpływ na wierzenia i ustrój republiki rzymskiej.

3. dyktator - urząd przyznawany jednostce w nadzwyczajnych sytuacjach zagrożenia państwa na okres pół roku przez senat - wówczas jego władzy podlegali wszyscy, włącznie z konsulami. Jego zadaniem było zapobieżenie upadkowi państwa. Po II wojnie punickiej urząd ten został przyznany tylko Sulli i Cezarowi, ale z naruszeniem rzymskiego prawa.

4. konsul - w Rzymie było dwóch konsulów, którzy byli odpowiedzialni za całość polityki państwa, zwoływali senat i komicja centurialne, przewodniczyli obradom, odpowiadali za wykonywanie decyzji senatu i ludu rzymskiego. Odpowiadali również za rekrutację armii i dowodzeni wyprawami wojennymi.

5. pretorzy - urzędnicy (od 2 do 6) pełniący rolę sądową, organizowali procesy i chronili cudzoziemców, przewodniczyli trybunałom. Mogli dowodzić armią, zwoływać senat i komicja (zgromadzenia ludowe), przedstawiać projekty ustaw i zarządzać prowincjami.

6. cenzorzy - dwaj urzędnicy dokonujący spisu obywateli, ich stanu majątkowego, wpisywali wyborców na listy tribus i centurii. Odpowiadali również za rekrutację senatorów, kontrolowali wydatki państwowe oraz za moralność prywatną i publiczną.

7. kwestorzy - urzędnicy (było ich 10) sprawujący kontrolę nad skarbem, zbieraniem podatków, sprawdzaniem rachunków, asystowali namiestnikom w prowadzeniu rachunkowości.

8. trybun ludowy - urząd powstały w wyniku secesji plebejuszy w 494 roku p.n.e. Ich zadaniem była ochrona interesów plebejuszy. Trybuni (było ich 10, ale tylko nieliczni liczyli się na arenie politycznej) nie mogli opuścić Rzymu, byli nietykalni i mieli prawo weta (sprzeciwu) wobec ustaw. Mogli zwoływać zgromadzenia ludowe, przez co stanowili zagrożenie dla stabilności państwa.

9. liktorzy - urzędnicy rzymscy towarzyszący najwyższym urzędnikom rzymskim. Nosili oni topory z pękami rózeg (tzw. fasces), symbolizujące władzę tych urzędników. I tak konsul miał 12 liktorów, pretor 6.

10. senat - kluczowa instytucja w życiu politycznym Rzymu. Składał się z byłych urzędników zasiadających w nim z zasady dożywotnio. Senat był radą i miał opiniować propozycje urzędników, ci jednak byli wolni w swych decyzjach i mogli jego sugestie odrzucić. W praktyce prestiż tego grona był tak wielki, że politycy rzadko decydowali się na otwarte lekceważenie jego zaleceń. Do tradycyjnego zakresu spraw zawarowanych do jego decyzji należała polityka zagraniczna. Tu wysłuchiwano posłów i debatowano nad przedstawionymi przez nich kwestiami, tu też senat delegował ze swego grona komisje, których zadaniem było zapoznanie się z problemami na miejscu. Funkcja senatu w całokształcie politycznych instytucji wynikała z tego, że w państwie, w którym urzędnicy zmieniali się co roku, a walki między przedstawicielami różnych ugrupowań były czymś stałym, reprezentował on doświadczenie i ciągłość. Umożliwiało to republice utrzymanie względnie konsekwentnej linii politycznej.

11. patrycjusze - obywatele rzymscy należący do jednego rodu (gens) mającego wspólnego przodka, noszący to samo nazwisko i sprawujący jego kult. Były to najstarsze rody rzymskie (np. Korneliusze, Juliusze, Klaudiusze). Stanowili oni najwyższą warstwę społeczeństwa rzymskiego, przez dłuższy czas sprawującą pełnię władzy nad państwem.

12. plebejusze - ludność rzymska, początkowo nie posiadająca żadnych praw politycznych, będąca poddanymi patrycjuszów. Ich walka z patrycjuszami o równouprawnienie zaczęła się w 494 roku p.n.e. W III wieku p.n.e. teoretycznie wszyscy plebejusze otrzymali czynne prawa, a z najbogatszych plebejuszy zaczęła tworzyć się nowa arystokracja, która wymieszała się z patrycjuszami.

13. niewolnicy - osoba uzależniona od swego właściciela, który mógł nią dysponować dowolnie jak przedmiotem. Niewolnicy nie posiadali praw osobistych i politycznych. Wszystko co posiadał, należało do jego pana, włącznie z życiem. Status niewolnika był przekazywany w pokolenia na pokolenie, ale osoba, która urodziła się wolna również mogła stać się niewolnikiem (jeżeli została pozbawiona praw obywatelskich, była uprowadzona do niewoli w czasie wojen lub przez piratów). Jedyną możliwością wyjścia ze stanu niewolnika było wyzwolenie przez pana. Ich złe traktowanie było powodem wybuchu wielu groźnych dla Rzymu powstań - I i II powstanie niewolników sycylijskich (odpowiednio 139-132 i 104-100 p.n.e.) oraz powstania Spartakusa (73-71 p.n.e.).

14. reformy Grakchów - bracia Tyberiusz i Gajusz Grakchowie. W II wieku p.n.e. ludność rzymska cierpiała na brak ziemi, która stanowiłaby podstawę ich bytu. Było to wynikiem zagarnięcia ziemi przez bogate i wpływowe rody rzymskie. Tyberiusz doprowadził do przyjęcia ustawy agrarnej (133 p.n.e.), mającej na celu walkę z przywłaszczeniem ziemi publicznej przez wielkich posiadaczy ziemskich. Ostro krytykowany przez wielkich posiadaczy został zamordowany. W dziesięć lat później Gajusz podjął reformę agrarną, którą usiłował przeprowadzić jego starszy brat, przy czym włączył ją do szerokiego programu politycznego, mającego na celu walkę z nędzą wśród ludu rzymskiego. Niestety Gajusz wkrótce został zamordowany, a jego ustawy w przeciągu kilku lat zostały zaprzepaszczone za sprawą wpływowych rodów.

15. legiony - jednostka wojskowa, licząca w różnych okresach państwowości rzymskiej od 6000-4000 legionistów. Legionowi towarzyszyły oddziały jazdy oraz formacje pomocnicze. Symbolem legionu był sztandar - orzeł z rozpostartymi skrzydłami.

16. kohorty - jednostki taktyczne w armii rzymskiej, liczące po ok. 600 żołnierzy (10 kohort stanowiło legion).

17. triumf - uroczysty pochód, w którym zwycięski wódz prowadził swe wojsko od bram Rzymu do świątyni Jowisza na Kapitolu, co było najwyższym wyróżnieniem wojskowym w republice.

18. wojna z Pyrrusem - Przyczyną wojny był konflikt pomiędzy Rzymem a greckim miastem Tarentem, o wpływy w Zatoce Tarenckiej. Grecy nie posiadający dostatecznych sił, zwrócili się do króla Epiru, Pyrrusa, z prośbą o pomoc. Ten ambitny i wybitny wódz, zaangażował się w obronę Tarentu przed Rzymianami, których pokonał w bitwach pod Herakleą (280 p.n.e.) i Asculum (279 p.n.e.). W latach 278-276 p.n.e. walczył na Sycylii ze sprzymierzonymi z Rzymem Kartagińczykami. Po opanowaniu prawie całej wyspy zawarł pokój z Kartaginą i wrócił do Italii. Walki z Rzymem wyczerpywały siły wojsk Pyrrusa, które zostały ostatecznie pokonane pod Benewentem (275 p.n.e.). Po porażce Pyrrus wrócił do Epiru, a Italia południowa ostatecznie została włączona do państwa rzymskiego.

19. wojny punickie - W 264 roku p.n.e. wybuchła pierwsza wojna poza Italią, która zapoczątkowała epokę "wielkich podbojów", których efektem było powstanie imperium obejmującego większość ziem nad Morzem Śródziemnym. Był to moment zwrotny w dziejach Rzymu, który zmienił w sposób istotny charakter wojen. Nie były to już kilkumiesięczne wyprawy, kampanie zamorskie potrafiły trwać po kilkanaście lat, w toku których żołnierze nie mogli wracać do domu.
Pierwszym i najpoważniejszym przeciwnikiem Rzymu była Kartagina. Na Wschodzie Rzym walczył z monarchiami hellenistycznymi, na Zachodzie miał do czynienia z ludami barbarzyńskimi, które tworzyły plemienne federacje, najczęściej nietrwałe, ale osiągające niekiedy znaczne rozmiary i niebezpieczne.
Kartagina najpoważniejszy przeciwnik Rzymu, była miastem założonym przez Fenicjan u schyłku IX wieku p.n.e. Podstawę jej dobrobytu stanowił przede wszystkim handel morski o wielkim zasięgu, w tym zwłaszcza handel z Hiszpanią, bogatą w rudy metali. Kartagińczycy pływali nawet po Atlantyku docierając do zachodnich wybrzeży Afryki czy Brytanii. Stopniowo udało się Kartaginie podporządkować sobie inne miasta fenickie na afrykańskim wybrzeżu, jak również na Sycylii. W ten sposób powstało państwo o sporym terytorium i znacznej sile militarnej.
Pierwszy konflikt, w którym starły się dwa najsilniejsze państwa zachodniej części basenu śródziemnomorskiego, dotyczył Sycylii. Kartagińczycy starli się powiększać tam swój stan posiadania. Rzymianie, którzy właśnie opanowali południowe krańce Italii i zaczęli interesować się wyspą, uznali ich postępy za wysoce niebezpieczne. Wojna wybuchła w 264 roku p.n.e. Zmusiła ona Rzym do stworzenia floty, której poprzednio nie posiadał. Po długich walkach, w toku których Rzymianie czterokrotnie tracili budowane z takim trudem eskadry okrętów, Kartagina musiała zgodzić się na pokój (241 p.n.e.). Zażądano od niej wycofania z Sycylii, zapłacenia wielkiej kontrybucji, a także drastycznego ograniczenia liczebności floty wojennej.
Nastroje antyrzymskie w Kartaaginie były bardzo silne. Ich rzecznikiem stała się arystokratyczna rodzina Barkidów, której przedstawicielom udało się stworzyć na terenie Hiszpanii własne państwo, w istocie słabo związane z Kartaginą, choć w zamyśle jego organizatorów mające jednak służyć jej interesom. Tu przygotowywano armię do przyszłej wojny i gromadzono na nią środki. Tą znakomitą bazę do działań wojennych odziedziczył po swych krewnych Hannibal. Wojna rozpoczęła się w 218 roku p.n.e. Obie strony obciążały się wzajemnie odpowiedzialnością za jej wybuch, jasne było jednak, że obie jej chciały, zdając sobie sprawę z nieuchronności zdecydowanego rozstrzygnięcia rywalizacji na korzyść jednego z rywali.
Hannibal nie miał dostatecznie licznej floty, aby przeprawić się z armią morzem do Italii, musiał się więc zdecydować na marsz, długi i uciążliwy, przez Pireneje, południową Galię, Alpy. Straty w toku pochodu przez przełęcze alpejskie były znaczne, ale jednocześnie Hannibal zyskał dzięki temu efekt zaskoczenia. Schodząc z Alp w dolinę Padu miał około 20 000 pieszych i 6000 jazdy. Armia więc była nieliczna, ale za to świetnie wyćwiczona i bezwarunkowo oddana swemu wodzowi. Hannibal uzupełnił ją poprzez zaciągi wśród barbarzyńców żyjących na północy Italii, którzy od dawna wojowali z Rzymem i których łatwo było namówić na udział w wyprawie przeciwko wspólnemu wrogowi. Mimo to, wojsko kartagińskie było ciągle nie dość liczne, aby móc ostatecznie rozprawić się z Rzymem. Hannibal liczył jednak, że pierwsze jego sukcesy militarne wystarczą, aby sprzymierzeńcy Rzymu go zdradzili i przyłączyli się do niego.
Trzy kolejne wielkie bitwy stoczone w pierwszych dwóch latach wojny zakończyły się druzgocącymi klęskami Rzymian, którzy potracili w nich całe armie. Zwłaszcza przegrana pod Kannami w 216 roku p.n.e. zaważyła ciężko na ich sytuacji. Wówczas dopiero część sprzymierzeńców z południa półwyspu przeszła na stronę kartagińską, jednakże większość, zwłaszcza w Italii środkowej, pozostała wierna Rzymowi. Choć odbudowano zniszczoną pod Kannami armię, dowódcy rzymscy zdawali sobie sprawę, że nie stać ich na ryzyko jeszcze jednej wielkiej bitwy, gdyż następna klęska byłaby dla Rzymu katastrofalna. Ograniczali się więc do wielce kłopotliwej dla Hannibala wojny podjazdowej.
Powstała paradoksalna sytuacja. Hannibal operował swobodnie w Italii siejąc w niej zniszczenie. Podszedł nawet ze swym wojskiem pod miast, wzbudzając w nim panikę. Jednak nie był w stanie szturmować Rzymu, gdyż miał za mało żołnierzy, nie mógł też z tego samego powodu doprowadzić do zakończenia wojny. Oczekiwane bowiem przez niego posiłki z Hiszpanii zostały rozbite po drodze.
Rzymianie zdecydowali się wreszcie na uderzenie, tym razem w samą Kartaginę. Publiusz Korneliusz Scypion przystąpił do organizowania jeszcze jednej armii i przeprawił się z nią do Afryki. W tej sytuacji Hannibal musiał opuścić Italię, aby bronić Kartaginy. Wielka bitwa wydana pod Zamą w 202 roku p.n.e. po raz pierwszy przyniosła mu porażkę. Kartagina nie miała innego wyjścia, jak prosić o pokój. Na jego mocy wyrzekła się hiszpańskich posiadłości, traciła resztkę floty i miała płacić olbrzymią kontrybucję.

20. Hannibal - wielki wódz kartagiński, wychowany w nienawiści do Rzymu. W wyniku ekspansji kartagińskiej w Hiszpanii, Hannibal prowadzący tam ekspansję, co stanowiło zagrożenie dla interesów Rzymu, stał się powodem wybuchu II wojny punickiej. Przeszedłszy Galię i przełęcze alpejskie wkroczył do Italii, gdzie zadał Rzymianom kilka znaczących klęsk. Po zwycięstwie pod Kannami (216 p.n.e.) nie zaatakował jednak samego Rzymu, wobec czego Rzymianie wkrótce odzyskali przewagę. Po klęsce pod Zamą, Hannibal starał się wzmocnić gospodarkę Kartaginy, i wzmocnić ją politycznie reformami, wzbudził zawiść Rzymu, wobec czego musiał uciec ze swego kraju. Chronił się na dworach w Syrii i Bitynii, po czym popełnił samobójstwo.

21. powstanie Spartakusa - największe i najgroźniejsze powstanie niewolników, zwane powstaniem Spartakusa od imienia jego przywódcy, wybuchło w 73 roku p.n.e. i trwało dwa lata. Wzięły w nim udział dziesiątki tysięcy niewolników, którzy stworzyli armię i odnosili zwycięstwa nad oddziałami regularnego wojska. Zamiary niewolników rysują się mgliście, gdyż wydarzenia znamy z relacji pochodzących od ich wrogów, a ci nie wiedzieli ani nie interesowali się tym, co myśleli uczestnicy powstania. Z pewnością nie buntowali się oni przeciwko samej instytucji niewolnictwa, chcieli wolności dla siebie, nie zaś dla grupy społecznej, do której należeli. Dopiero po dwóch latach władze rzymskie zorganizowały odpowiednio silne wojsko i rozbiły armię Spartakusa. On sam zginął, a 6000 niewolników zawisło na krzyżach.

22. I triumwirat - układ zawarty w roku 60 p.n.e. pomiędzy Juliuszem Cezarem, Markiem Krassusem i Gnejuszem Pompejuszem, którego celem było rozdzielenie władzy w państwie rzymskich. Wobec niemożności uzyskania zatwierdzenia porządków na Wschodzie zaprowadzonych przez Pompejusza oraz braku aprobaty dla kandydatury Cezara na konsulat w roku 59 p.n.e., z inicjatywy tego ostatniego doszło do nieformalnego porozumienia pomiędzy wymienionymi powyżej politykami. Połączenie sił miało zapewnić im skuteczną ochronę ich interesów oraz umożliwić osiągnięcie indywidualnych celów. Dzięki temu Cezar został konsulem na rok 59 p.n.e. oraz otrzymał namiestnictwo prowincji galijskich, Pompejusz otrzymał zatwierdzenie zarządzeń na Wschodzie oraz nadanie ziemi swoim weteranom, przyznano ulgi poborcom podatków w Azji związanych z Krassusem.
Następnie w Rzymie nastąpił okres anarchii, wobec czego w 56 roku p.n.e. troska o własny interes polityczny zmusiła triumwirów, podejrzliwych wobec siebie, do zawarcia nowego porozumienia, które zawarto w Lukce. Jego wynikiem było przyznanie konsulatu na 55 rok p.n.e. Pompejuszowi i Krassusowi, przy czym pierwszy otrzymał również namiestnictwo Hiszpanii, a drugi namiestnictwo Syrii. Cezarowi przedłużono namiestnictwo w Galii. Po śmierci Krassusa w 53 roku p.n.e. w walce z Partami, triumwirat przestał istnieć.

23. reforma Mariusza - pod koniec II wieku p.n.e. bogaci obywatele nie pragnęli brać udziału w długotrwałych wojnach. Jednocześnie w Rzymie coraz liczniejszą grupę stanowili biedacy i bezrobotni obywatele, nie mający żadnych środków do życia. W wyniku wojen Rzym coraz wyraźniej potrzebował rekrutów, do utrzymania stabilności w państwie. Gajusz Mariusz stworzył zatem zawodową armię, otwartą dla wszystkich obywateli (wcześniej do wojska powoływano tylko tych, którzy byli w stanie wystawić swój ekwipunek), dzięki czemu dostarczył zajęcia dla najbiedniejszych. Odtąd każdy żołnierz zaciągał się na 16 lat służby, za co otrzymywał żołd i zdobycze wojenne, co stwarzało mu korzystne widoki na przyszłość.

Etykiety:

Matura wojny punickie Hannibal Spartakus

Podziel się!

Przeczytaj również...