Katon Starszy
Katon Starszy - (ur. 234 r. p.n.e., zm. 149 r. p.n.e.) rzymski polityk, pisarz i mówca.Słynny z wrogości do Kartaginy; każde wystąpienie w Senacie kończył „A poza tym sądzę, że Kartaginę należy zniszczyć”.
Żył 85 lat
Marek Porcjusz pochodził z Tusculum w Lacjum. Jako bardzo młody człowiek odziedziczył majątek ziemski po śmierci swojego ojca.
Podczas II wojny punickiej wstąpił do armii jako szeregowy legionista i szybko awansował. Służył pod rozkazami Fabiusza Kunktatora, a w roku 214 p.n.e., w wieku 20 lat był już prawdopodobnie trybunem wojskowym. Okazał się odważnym żołnierzem i dobrym oficerem. Brał udział m.in. w oblężeniu Tarentu (209 r. p.n.e.) i zwycięskiej bitwie z Hazdrubalem nad rzeką Metaurus (207 r. p.n.e.).
Po wojnie powrócił do swej posiadłości i dając wyraz swemu uwielbieniu dla starorzymskich cnót takich jak skromność i prostota, osobiście pracował na swoim polu. Był młodym człowiekiem, ale ubierał się staroświecko i hołdował dawnym zwyczajom, co podobało się przywiązanym do tradycji Rzymianom. Jego uczciwość i mądrość sprawiła, że często pełnił rolę arbitra w sporach między miejscowymi. Katon uważał tradycyjne rzymskie zwyczaje i kulturę za najlepsze i krytykował modę na wszystko co greckie, szczególnie wielką u kilku potężnych rodów, zwłaszcza Scypionów.
Wkrótce za radą przyjaciół o podobnych poglądach, Kato zaczął ubiegać się o urząd. Przemówienia na forum uczyniły go dość znaną postacią, zyskał spore poparcie tradycjonalistów niechętnych greckim wpływom. W 205 r. p.n.e. Katon został kwestorem na Sycylii. Kolejne lata przyniosły mu stanowiska edyla (199 r. p.n.e.) i pretora (198 r. p.n.e.). W 195 r. p.n.e. został konsulem, jako homo novus, czyli pierwszy ze swego rodu. Poprowadził kampanię w Hiszpanii, gromiąc nieposłuszne plemiona (twierdził, że zburzył więcej miast niż spędził dni na wojnie). W 194 r. p.n.e. odbył triumf.
W roku 191 p.n.e. znów wziął udział w wojnie. Jako trybun lub legat (nie wiadomo dokładnie) wziął udział w zwycięstwie nad Antiochem III w Termopilach. Być może odwiedził wtedy Ateny, najwspanialsze miasto Grecji, dalej jednak pogardzał wszystkim, co greckie.
Katon nie pełnił już później ważniejszych funkcji, ale był znany w senacie jako najtwardszy z konserwatystów, niechętny wszelkim zmianom i gloryfikujący rzymski ustrój. Do historii przeszedł też z powodu nienawiści do Kartaginy. Każde przmówienie w senacie (obojętnie na jaki temat) kończył: "Poza tym uważam, że Kartagina powinna zostać zniszczona". Do śmierci był podziwiany jako wzór rzymskicch cnót.
Oprócz polityki, zajmował się też nauką i pisarstwem. Jego dzieła to m.in. "De Agri Cultura" ("O rolnictwie") i "Origines" (dzieło o miastach Italii od czasów legendarnych do jego współczesnych). W czasach cesarstwa znana była kolekcja ok. 150 mów Katona.
Zachowane do naszych czasów portretowe popiersia, które w Rzymie były bardzo realistyczne, ukazują nam, że Kato zbyt piękny nie był. To zresztą pasowało do jego wizerunku człowieka gardzącego zniewieściałymi, dbającymi o urodę Grekami.
Słynne cytaty z Katona Starszego:
"Każdemu, co mu się należy."
"Piękna kobieta jest jak złocona pigułka - miła dla oczu, gorzka dla ust."
"Trzymaj się tematu, a słowa się znajdą."
Brak komentarzy | Dodaj komentarz |