Perykles

Perykles był uosobieniem ateńskiego męża stanu. Był nie tylko genialnym i przezornym politykiem, usiłującym wynieść Ateny do rangi największego mocarstwa Grecji. Dokładał wszelkich starań, aby rozwinąć ateńską demokrację, która w założeniu miała stać się wzorem dla wszystkich innych polis Hellady. Uczynił z Aten wzór dla ówczesnego świata, czyniąc z Aten centrum handlowe i kulturalne świata greckiego. Był człowiekiem wszechstronnie wykształconym. Posiadał niezwykła wymowność, która umożliwiała mu narzucenie swojego światopoglądu w dyskusjach i sporach, tak powszechnych w Atenach. Gdy podczas oblężenia Aten ludzie zgnębieni niepowodzeniami zaczęli mu złorzeczyć, miał powiedzieć: "W mojej osobie atakujecie człowieka, który nie gorzej od innych orientuje się w potrzebach państwa, umie to wypowiedzieć, kocha swe miasto i jest nieprzekupny. Jeśli bowiem ktoś widzi prawdę, lecz nie potrafi jej jasno przedstawić, to tyle jest warte, jakby jej nie znał; a ten, kto umie jedno i drugie, lecz nie jest patriotą, nie potrafi dać również zbawiennej rady; kto zaś ma te wszystkie zalety i kocha ojczyznę, ale jest przekupny, wszystkie te zalety łatwo może sprzedać".

W 446 roku p.n.e. Ateny zawarły pokój 30-letni ze Spartą. W jego wyniku oba państwa uznały istnienie swych związków - Peloponeskiego i Związku Morskiego, zobowiązując się do nie ingerowania w ich wewnętrzne sprawy. Oba państwa obiecały również, że nie będą sobie wchodziły w drogę. Cóż, nie było to realne, bo po kilku latach wybuchły nowe spory z sojusznikami Sparty - Koryntem i Tebami. Co więcej, miasta sojusznicze Związku Morskiego miały dość wydawania ich pieniędzy na upiększanie Aten. Zresztą, gdy Ateny się rozbudowywały, Sparta zbroiła i ćwiczyła swych wojowników. W końcu w 431 roku p.n.e. wybuchła otwarta wojna, zwana wojną peloponeską. Sprytny Perykles postanowił się bronić. Mieszkańców Attyki sprowadzono do Aten chronionych Długimi Murami, pozwalając jednak Spartanom niszczyć Attykę. Taka taktyka wzbudziła protesty, bowiem Ateńczycy pragnęli stoczyć ze Spartanami i ich sojusznikami otwarty bój w polu. Perykles zdawał sobie sprawę, że armia Sparty jest dużo silniejsza i sprawniejsza, wobec czego Ateńczycy nie mają szans. Jego oponenci polityczni podjęli próbę postawienia go przed sądem, co zapowiadało wygnanie lub śmierć. Choć nie udowodniono mu nic poważnego, a pamiętając jego zasługi dla rozwoju Aten, nałożono na niego wysoką grzywnę.

W 430 roku p.n.e. w przeludnionym mieście wybuchła zaraza - dżuma, która zdziesiątkowała wojsko i Ateńczyków. Pomimo tego, Perykles zdołał zorganizować wyprawę morską na Peloponez, gdzie flota ateńska zaczęła nękać sojuszników Sparty. Niestety zaraza dotknęła i wielkiego Peryklesa. Najpierw zmarli jego dwaj synowie, w końcu sam Perykles zachorował, i to w momencie, gdy epidemia zaczęła się wycofywać. Przed swym zgonem, gdy domownicy uznali, że już Perykles stracił przytomność, miał powiedzieć do wspominających wszystkie jego czyny: "Zapomnieliście o najważniejszym... Nikt z Ateńczyków nie przywdział szaty żałobnej z mojej winy". Pozostawił tylko jednego syna, Peryklesa Młodszego, który niesłusznie został pozbawiony życia w kilka lat po śmierci swego ojca.

Perykles zasłynął jako mecenas kultury. Ze środków finansowych, czerpanych ze skarbca I Związku Morskiego, ten wybitny polityk rozpoczął odbudowę, a raczej przebudowę ateńskiego Akropolu opierając się na planach Iktinosa i Kallikratesa. W przeciągu 16 lat jego "rządów" w Atenach, wybudowano Partenon poświęcony patronce miasta, Atenie. Wzniesiono również Propyleje czy świątynię boginie zwycięstwa Nike, oraz Erechtejon poświęcony attyckiemu herosowi Erechteuszowi, Polias Atenie i Posejdonowi (te dwie ostatnie budowle wznoszono już podczas trwania wojny peloponeskiej). Prace nadzorował m.in. wybitny rzeźbiarz Fidiasz, który wykonał 11 -metrowy posąg Ateny partenos. rzeźbę pokryto złotem i kością słoniową. Pod jego kierunkiem stworzono fryz przedstawiający procesję panatenajską, postacie bogów greckich, jazdę ateńską i pochód młodzieńców.

Bibliografia:

• Ryszard Kulesza, Wojna peloponeska, Warszawa 2006.

Wyraź swoje zdanie :

Komentujesz jako użytkownik niezarejestrowany - gość. Z tego powodu, zanim komentarz pojawi się na stronie będzie musiał zostać zaakceptowany przez naszą redakcję. Aby Twój komentarz został od razu opublikowany na naszych łamach zachęcamy do darmowej rejestracji!

Nick* :

Email* :

Dodaj komentarz