Seleukos I Nikator

Seleukos zwany Nikator, czyli Zwycięzca (ok. 358 - 281 r. p.n.e.), oficer Aleksandra Wielkiego, jeden z diadochów, władca imperium obejmującego dużą część imperium Aleksandra na Wschodzie, założyciel dynastii Seleukidów.

Seleukos był zaufanym oficerem w armii Aleksandra. Wyróżnił się zwłaszcza podczas kampanii w Indiach. Poślubił perską arystokratkę Apamę. Po śmierci króla Macedonii w 323 r. p.n.e. i podziale jego imperium nie uzyskał właściwie niczego. Został chiliarchą (dowódcą wojskowym średniej rangi) przy Perdykkasie, mianowanym regentem i wodzem wojsk w Azji.

Pozostali ambitni generałowie Aleksandra nie mieli zamiaru podporządkować się Perdykkasowi. Każdy z nich pragnął władzy w imperium. Wkrótce przeciw regentowi i Eumenesowi (władcy Kapadocji )stanęli Ptolemeusz (władca Egiptu), Antygon Jednooki (władca Frygii i Licji), Antypater (namiestnik Macedonii i Grecji) Krateros (opiekun Filipa Arridajosa, przyrodniego brata Aleksandra i formalnego króla całego imperium). Perdykkas wyruszył przeciw Ptolemeuszowi, ale jego wojska doznały w Egipcie niepowodzeń. Część oficerów, wśród nich Seleukos, wykorzystała niezadowolenie żołnierzy i zamordowała regenta. Nastąpił nowy podział imperium Aleksandra, na mocy którego Seleukos został władcą satrapii babilońskiej. Tym samym zaczął liczyć się w walce o władzę w imperium stając się jednym z diadochów (dziedziców).

W 316 r. p.n.e. Seleukos utracił władzę w Babilonii na rzecz Antygona, wzmocnionego wcześniejszym pokonaniem Eumenesa. Schronienia udzielił mu Ptolemeusz. To właśnie było oficjalną przyczyną wojny między sojuszem władcy Egiptu, Lizymacha (rządzącego w Tracji) i Kassandra, syna Antypatra przeciwko Antygonowi. W rzeczywistości chodziło o osłabienie rosnącego w siłę Antygona Jednookiego. Seleukos dowodził flotą egipską oraz wziął udział w zwycięskiej bitwie pod Gazą z Demetriuszem, synem Antygona (312 r. p.n.e.). Z niewielkim oddziałem sojuszników wyruszył do Babilonu, którego załoga przszła na jego stronę. W 311 r. p.n.e. panował juz na Babilonią, Medią i Suzjaną. Ptolemeusz i reszta sojuszników niebawem zawarła rozejm z Antygonem. Był to pokój separatystyczny, z którego wyłączono Seleukosa. Antygon najechał ziemie Seleukosa, ale trwające dwa lata walki nie dały rozstrzygnięcia. W końcu zniechęcony podpisał pokój z Seleukosem. Wkrótce diadochowie zaczęli koronować się na królów, co było oznaką ostatecznego rozpadu państwa Aleksandra. W 305 r. p.n.e. dokonał tego również Seleukos, rozpoczynając panowanie jako monarcha w swej stolicy Seleucji.

Walki diadochów na zachodzie dalej trwały, a w tym czasie Seleukos budował imperium na wscodzie. Szybko pozbawił władzy wiernych jeszcze Antygonowi satrapów niektórych prowincji. Tym samym jego władza objęła większość terenów podbitego przez Aleksandra państwa perskiego. W 304 r. p.n.e. Seleukos wyruszył do Indii. Przebieg kampanii nie jest dokładnie znany. W każdym razie Seleukos szybko chciał zawrzeć pokój, bo właśnie rozpoczęła się kolejna wojna diadochów z Antygonem, w której chciał wziąć udział. Oddał władcy Ćandragupcie część swych terytoriów leżących najdalej na wschodzie w zamian za 500 słoni bojowych, z którymi wyruszył przeciwko swym konkurentom.

W 301 r. p.n.e. pod Ipsos we Frygii stoczono "bitwę królów", w której walczyli prawie wszyscy diadochowie (nie było Ptolemeusza). Słonie Seleukosa zdruzgotały wrogą armię, a Antygon Jednooki zginął. Seleukos, nazwany Zwycięzcą, stał się najsilniejszym z hellenistycznych władców. Zdobywając Syrię i część Azji mniejszej uzyskał dostęp do Morza Śródziemnego. Jego potęga szybko zaczęła budzić strach i zazdrość pozostałych. Wtedy Seleukos zaczął popierać... Demetriusza, syna swego dawnego wroga, Antygona. Chciał w ten sposób przywrócić równowagę. Szybko doszło jednak doszło do kolejnej zaskakującej zmiany. Seleukos i demetriusz zaczęli spierać się o część Fenicji. Seleukos teraz z kolei zmontował koalicję przeciw Demetriuszowi... Tereny syna Antygona zostały podzielone między pozostałych (Seleukos zajął Cylicję). Dmetriusz zaś uciekł do Europy i zdobył tron w Macedonii (mało kiedy królowie pojawiali się i upadali tak często i szybko jak podczas wojen diadochów). Potęga Seleukosa jeszcze wzrosła. Władał teraz tak wielkim imperium, że mianował swego syna wicekrólem terenów na wschodzie. Uparty Demetriusz nie rezygnował z walki i przygotowywał inwazję na posiadłości Seleukosa w Azji. Natychmiast powstała kolejna koalicja, a syn Antygona zakończył życie w niewoli u Seleukosa.

Lizymach, który zajął miejsce Demetriusza też szybko stał się groźnym wrogiem. Seleukos pokonał go pod Kuropedion w 281 r. p.n.e. (ponoć władcy stoczyli pojedynek, w którym zginął Lizymach). Seleukos postanowił wyruszyć do Europy i zająć Grecję oraz Macedonię. Planował budowę imperium w kształcie z czasów Aleksandra. Zaraz jednak po przeprawie przez Hellespont został zdradziecko zamordowany przez Ptolemeusza Keraunosa (syna władcy Egiptu, który opuścił ojca, kiedy stało się jasne, że nie będzie następcą tronu).

Stworzone przez Seleukosa I Nikatora państwo istniało jeszcze długi czas. Z czasem osłabało i stało się rzymskim protektoratem, a w 63 r. p.n.e. ostatecznie przestało istnieć, kiedy Syria została rzymską prowincją.

Wyraź swoje zdanie :

Komentujesz jako użytkownik niezarejestrowany - gość. Z tego powodu, zanim komentarz pojawi się na stronie będzie musiał zostać zaakceptowany przez naszą redakcję. Aby Twój komentarz został od razu opublikowany na naszych łamach zachęcamy do darmowej rejestracji!

Nick* :

Email* :

Dodaj komentarz