Mit o Ozyrysie, Horusie i Secie

Statuetka Ozyrysa.

Mit o śmierci i zmartwychwstaniu Ozyrysa jest jednym z bardziej znanych mitów egipskich. Może być to związane z popularnością bóstwa. Ozyrys był najstarszym synem Geba i Nut, a także bratem Seta, Neftydy oraz Izydy. Ozyrys został z czasem władcą Egiptu, przejąwszy od swego ojca dziedzictwo. Panowanie Ozyrysa na ziemi to tzw. "złoty wiek". Ozyrys wraz z Izydą, swą małżonką wyprowadzili rdzennych Egipcjan ze stanu barbarzyństwa, król nauczył ich uprawy roli i jak czcić bogów, dostarczył niezbędnych narzędzi i ustanowił prawa. Izyda zaś dała ludziom ubrania, lekarstwa, a także ustanowiła instytucję małżeństwa. Za panowania Ozyrysa zapanował ład, więc ludzie byli wdzięczni swoim władcom i wielbili ich.

Jednak nawet tak świetny władca jak Ozyrys posiadał wrogów. Rywalem tym był młodszy brat Ozyrysa, Set, który zazdrościł swemu bratu prawie wszystkiego. Twórcy mitu przypisuję mu cechy będące odwrotnoscią cech Ozyrysa, czyli brutalną siłę i dzikość, po czym z ochotą uczynili go uosobieniem zła (później jego rolę przejął Apofis, jeśli wczytać się w legendy egipskie Set był początkowo bóstwem neutralnym, jeśli nie dobrym).

Horus jako sokół.

O podstępie, jakiego użył Set, by zwabić Ozyrysa w pułapkę opowiadają różne źródła. Jedno z nich podaje, że Set wydał wielką ucztę, na którą zaprosił też Ozyrysa. Przygotował przedtem wielką skrzynię dopasowaną do rozmiarów Ozyrysa, po czym oświadczył, że ten, kto zmieści się w skrzyni, otrzyma ją na własność. Ozyrys wszedł do skrzyni, a wtedy Set ze spiskowcami zamknął ją na cztery spusty, po czym wrzucili do Nilu. Inne źródło podaje, że Set poćwiartował ciało swego brata, po czym rozrzucił po świecie jego szczątki. Inne znów, że szczątki wrzucił do świętej rzeki. W każdym bądź razie Izyda, zawiadomiona o śmierci męża, rozpoczęłą poszukiwania ciała Ozyrusa, początkowo sama, później przy pomocy Anubisa. Według wersji z poćwiartowaniem (które mogło odbyć się również po odnalezieniu skrzyni przez Izydę), żona znalazła wszystkie części ciała swego mężą, oprócz fallusa połkniętego przez rybę. Zrobiła jednak imitację z gliny zmiszanej z woskiem, po czym złożyła Ozyrysa, czyniąc w ten sposób pierwszą mumię. Ozyrys połaczył się z Izydą, która znalazła się pod postacią ptaka, a efektem był ich syn - Horus.

Wizerunek seta.

Set, w obawie przed zemstą swego bratanka przeniósł swą nienawiść na niego. Izyda musiałą uciekać ze swym synkiem w ramionach i ukrywać się w zaroślach.

Mit opowiada także o homoseksualnym związku pomiędzy Setem a Horusem. Set jakoby miał zaprosić Horusa do domu swego i powiedzieć "Jaki masz piękny tył". Gdy Horus usnął w jego łożu, Set zgwałcił go, by dowieść swej dominacji nad młodszym rywalem. Horus jednak był czujny, zebrał nasienie Seta do ręki, po czym natychmiast pobiegł do swj matki Izyda. Ta, wiedząc jak niebezpieczny ten gwalt może się okazać w skutkach, odcięła rękę Horusa, która trzymała nasienie, po czym wrzuciła ją do Nilu, na jej miejsce tworząc nową. Potem zebrała nasienie Horusa i zaniosła do ogrodu Seta, gdzie rozsmarowała je na sałacie, ulubionym pożywieniu Seta. Gdy Set zaszedł do ogrodu i zjadł sałaty, został w "cudowny" sposób zapłodniony przez Horusa.

Set wcale nie zamierzał poprzestać na samym gwałcie. Obwieścił wszystkim bogom co zrobił, by upokorzyć bratanka. Jednak Horus zarzadał, by przywołano nasienie jego i stryja. Nasienie Seta odezwało się z rzeki. Nasienie Horusa - z wnętrza Seta. W ten sposób to Horus upokorzył Seta.

Mit opowiada także o ściganiu się łódką, a nagrodą za zwycięstwo miał być tron Ozyrysa. Horus wyciął łódź z pnia drzewa i przedstawił ją tak, by wygladała na kamienną. Set wyciął łódź z prawdziwego kamienia, a łódź ta od razu poszła na dno (oczywiście). Set jednak zmienił się w hipopotama i rozbił łódź Horusa na kawałki. Konflikt na rzece musieli zarzegnać inni bogowie.

Spór między stryjem a bratankiem trwał od osiemdziesięciu lat i wcale nie był bliższy roztrzygnięcia. Wzburzyło to Ozyrysa, który stał się panem krainy zmarłych. Zagroził, że wyśle hordy demonów na ziemię. Więc rada bogów musiała wreszcie zadecydować na korzyść Horusa. Set po latach walk sam zrzekł się tronu ozyrysowego, a Ra jako rekompensatę dał Setowi możliwość podróżowania po niebie jego barką jako bóg burzy. "Twoje gromy i błyskawice będą na wieki przerażać ludzi".

Przeczytaj również...

Wyraź swoje zdanie :

Komentujesz jako użytkownik niezarejestrowany - gość. Z tego powodu, zanim komentarz pojawi się na stronie będzie musiał zostać zaakceptowany przez naszą redakcję. Aby Twój komentarz został od razu opublikowany na naszych łamach zachęcamy do darmowej rejestracji!

Nick* :

Email* :

Dodaj komentarz

Użytkownik	Egipcjanka
	Dodano: 2007-01-23 Zastanawiam się tylko, dlaczego tekst ten jest słowo w słowo zaczerpnięty z mojej nieistniejącej już strony o bogach egipskich. Nie mam żadnego dowodu, bo strony już nie ma, więc nie mam jak dochodzić swoich praw. Ale chcę tylko zaznaczyć, że tekst, chociaż teraz wydaje mi się infantylny, należał kiedyś do mnie. Pani Flavia najwyraźniej nie wie co to copyright... Edytuj

Użytkownik	Loviatar
	Dodano: 2007-01-29 Macocha, macocha. Można było jeszcze dużo dodać do tego tekstu, to akurat wiem, bo interesuję się mitami starożytności. Ale ujdzie w tłoku. Ale przyznaję, że mit to jeden z moich ulubionych, więc czytało się miło, zwłaszcza że przystępnie napisane. Edytuj

Użytkownik	kris93
	Dodano: 2007-01-29 Interesują mnie mity (głównie greckie) i muszę powiedzieć, że tekst jest cudowny. Tego mitu co prawda nie znałem, więc tym bardziej jestem zachwycony. Edytuj

Użytkownik	Charlotte Fontenay
	Dodano: 2007-02-11 Chyba najbardziej znany z mitów egipskich. Secik to mój ulubiony egipski bóg, a więc dobrze że jest artykuł o walce z tym niewdzięcznikiem pierzastym. Tylko cień na autorce rzuca oskarżenie. Admin coś zamierza zrobić? Napisać do autorki? Prawa autorskie są święte. Z drugiej strony...sama nie wiem. Ale tekst nieźle napisany. Ktokolwiek jest autorem. ;p Edytuj

Użytkownik	Marguerite
	Dodano: 2007-02-15 Bardzo mi się podoba, że autorka dodała na końcu, że Set został obrońcą słonecznej barki. Według mnie ten jeden z ciekawszych bogów egipskich widziany jest często przez pryzmat zła, które dokonał, czyli zabił Ozyrysa. Set to dwuznaczny bóg i nie można nazywać go tylko bogiem zła. Edytuj

Użytkownik	Georgiana
	Dodano: 2007-03-30 Artykuł zdecydowanie oparty na książce "Egipt: Mity i Ludzkość". ^^ Ale pozmieniany, więc się nie czepiam. Ten mit to mój ulubiony mit egipski. Uwielbiam Setha (or Seta) i do tej pory nie mogę wybaczyć Horusowi, że zwyciężył w tej walce. Edytuj

Użytkownik	Hitokiri
	Dodano: 2007-06-03 Faktycznie bardzo ładnie i ciekawie opisane. I byłoby wszystko dobrze, gdyby nie te oskarżenia na autorkę. No, nieważne. Ktokolwiek to stworzył wykonał dobrą robotę. Edytuj

Użytkownik	Tutanchamonet
	Dodano: 2007-07-08 Set to dziwny bóg. W jednej chwili występuje jako morderca Ozyrysa i wróg Egiptu, a w drugiej jako obrońca Re i barki słonecznej przed Apopem. Trudno go ocenić. Mimo złej sławy jaka go otaczała Egipcjanie darzyli go szacunkiem za pomoc Re. Gdyby nie Set Ra mógłby nie wrócić z nocnej podróży, a Egipt czekała by zagłada ze strony Apopa. Edytuj

Użytkownik	BenjaminBMS
	Dodano: 2007-08-01 Najgorszy jest Apop, egipski "antybóg" i przeciwnik wszystkiego co dobre. Set jest postacią dwuznaczną, jego negatywna twarz i połączenie go z Apopem wzrosło zwłaszcza po okresie zwierzchnictwa Hyksosów, którzy przyjmowali za patrona albo Apopa (dynastyczne imię Apopi - należący do Apopa), albo właśnie Setha. Edytuj

Użytkownik	folder
	Dodano: 2008-12-16 Fajny i szczegółowy artykół ale czy nie mozna opisac go w prost i nie pisać tyle razy mit mówi o... Edytuj

Redaktor	Aneta Kmita
	Dodano: 2009-02-01 Mit ciekawy, tylko trochę niezbyt dobrze przedstawiony. MOżna było co nieco dorzucić. Np silne powiązania Horusa z symboliką władzy królewskiej, trochę o Sądzie Ozyrysa i więcej na temat Izydy. Edytuj

Użytkownik	xxxxx
	Dodano: 2009-06-07 Ozyrys był bratem Seta a nie jego bratankiem... -.- Edytuj

Gość	Jesika12
	Dodano: 2009-11-23 Kto to jest Ozyrys? Kto to jest Set? Proszę o odpowiedz. Edytuj

Strona nie została odnaleziona!

Niestety szukana przez Ciebie strona nie została odnaleziona, czyli wystąpił znienawidzony przez wszystkich błąd 404. Istnieją dwa wytłumaczenia; możliwe, iż szukana strona została usunięta lub przesunięta, albo po prostu źle wpisałeś/aś adres URL. Ale niestety istnieje też ryzyko, iż to my coś 'sknociliśmy' (oby nie!) w kodzie strony i zakradł się tzw. "bug", czyli po polsku robal. Koniecznie daj nam o tym znać; skopiuj link z paska przeglądarki i wyślij go na adres: naczelny[malpa]histurion.pl    Wspólnie oczyśćmy histuriona ze wszelkich błędów/robaków!