Powstanie człowieka i sztuki
Powstanie sztuki
Sztuka narodziła się wraz z rozwojem cywilizacji ludzkiej. Można przypuszczać, że na początku miała przede wszystkim funkcję związaną z obrzędami magicznymi, którą zachowała u ludów pierwotnych.
Słowo „sztuka” pochodzi od niemieckiego Meisterstück, które oznacza pracę wykonywaną przez ucznia warsztatu cechowego przy jego wyzwoleniu się na mistrza. W innych językach europejskich, szczególnie romańskich, słowo „sztuka” pochodzi od łacińskiego ars, oznaczającego zręczność, biegłość.
Najstarszy znany przedmiot o charakterze ozdobnym pochodzi z niemieckiego miasta Bilzingsleben i ma 300 tysięcy lat. Jest to fragment kości ze śladami równoległych nacięć. Niewiele młodszy jest kawałek skały wulkanicznej z Izraela, przypominający późniejsze figurki Wenus. W środkowym paleolicie pojawiły się pierwsze złożone ornamenty. Między 100 a 50 tysiącami lat temu wymyślono pierwsze instrumenty muzyczne. Były to proste piszczałki i kilkutonowe flety. Pozostał już tylko krok do pierwszych gitar elektrycznych i zespołów rockowych.
Sztuka prehistoryczna osiągnęła wysoki poziom 40 tysięcy lat temu, kiedy pojawiły się dzieła malarskie i rzeźbiarskie, świadczące o dużym kunszcie pradawnych artystów. Najbardziej znanym przykładem malarstwa z tych czasów są malowidła w jaskini Lascaux, ale znane powinny być także te w jaskiniach w Altamira, Niaux (w pobliżu miejscowości Niaux w Pd. Francji, są tam czarno-czerwone malowidła naskalne, m.in. kozioł, koziorożce i bizony), Montespan (np. żłobiony palcami wizerunek konia) czy w Saint-Germain-En-Laye. We francuskiej jaskini Chauvet odsłonięto najstarsze (35 tysięcy lat) dzieła tego rodzaju, przedstawiające m.in. lwy jaskiniowe. Wizerunki ludzi tworzono rzadko, więc warto wspomnieć o rytach w jaskini Saint-Cirq, przedstawiających twarze oddane z niezwykłym autentyzmem.
Rzeźby w paleolicie wytwarzano z kości, rogów, drewna, kamieni, a nawet z wypalanej gliny.
Najsłynniejszymi rzeźbami były oczywiście paleolityczne Wenus, czyli kamienne figurki przedstawiające idola kobiecego o dużych piersiach, nadmiernie wydatnym brzuchu i pośladkach, przy jedynie schematycznie zaznaczonych innych częściach ciała. Najbardziej znaną tego typu rzeźbą jest Wenus z Willendorfu.
Okres narodzin architektury wiąże się z przekształceniem gospodarki zbieracko-rybacko-łowieckiej w gospodarkę związaną z uprawą roślin i hodowlą zwierząt, przyjmowany jest wraz z pojawieniem się budowli związanych z pochówkiem (one, jako najstarsze przetrwały do naszych czasów).
Dwa najsłynniejsze przykłady prehistorycznej architektury to Stonehenge w Anglii oraz wioska obronna w Biskupinie. Data powstania Stonehenge nie jest znana - szacuje się że powstało między IV a II tysiącleciem p.n.e. Tak samo nie jest znane przeznaczenie kręgu, powstało bardzo wiele różnych teorii na ten temat, od całkiem przekonujących do zupełnie absurdalnych. Niektórzy twierdzą iż była to próba naśladowania architektury rzymskiej, wg innych było to lądowisko dla kosmitów. Chyba najbardziej rozpowszechnione są teorie dotyczące religijnego znaczenia kręgów. Mistyczne znaczenie tego miejsca dodatkowo uwydatnia fakt, iż oś podków i starożytna droga dojazdowa pozostają w jednej linii, jaką porusza się słońce podczas letniego przesilenia. To skłania także niektórych do przypisywaniu Stonehenge miana starożytnego obserwatorium astronomicznego. Dlatego też kręgi te często są kojarzone z Druidami, którzy ponoć szczególnie interesowali się właśnie astronomią. Jednakże tą teorię obala wiek zabytku - więc nawet, jeżeli Druidzi mieli coś wspólnego z tym miejscem to nie mogli przyczynić się do jego budowy. Sama budowa przebiegała etapami. Prawdopodobnie na samym początku ok. 3100 lat p.n.e. istniał okrągły rów z okalającymi go pionowo ustawionymi głazami. Natomiast po środku znajdowało się miejsce służące do przechowywania kremowanych prochów. Dalej z czasem wewnątrz rowu ustawiono dwa kamienne kręgi. I wreszcie ok. 2100 lat p.n.e. Stonehenge przybrał kształt zbliżony do wyglądu dzisiejszego. Tzn. usunięto część dotychczasowych kamieni i zbudowano krąg z olbrzymich bloków szarego piaskowca z wieńczącymi je poziomymi głazami.
1 celny komentarz | Dodaj komentarz |
Gość | |
Dodano: 2015-04-14 Mit słowiański dotyczy prawdopodobnie bogów Peruna i Welesa. Perun był bogiem nieba, piorunów i wojny, a Weles (często postrzegany jako jego brat) bóg zaświatów a także bóg bydła/przysięgi. Myślenie o tym, że Perun jest bóstwem pozytywnym, a Weles negatywnym jest typowo katolickie >. |