Asyria

OKRES STAROASYRYJSKI (XIX-XIV w. p.n.e.)

Płaskorzeźby asyrysjkich architektów

Asyryjczycy, mieszkańcy północnej Mezopotamii, przez dłuższy okres byli zacofani w stosunku do swoich sąsiadów ale przez lata powoli i skrupulatnie nadrabiali zaległości. Asyryjczycy bili znakomitymi wojownikami, podbijali liczne krainy i doskonalili się w walce, cywilizacja ta opierała się głównie na handlu i rolnictwie ponieważ ich kraina miała ku temu dogodne położenie mianowicie leżała na szlaku handlowym łączącym Zatokę Perską z Morzem Śródziemnym.

W tym okresie głównymi miastami-państwami były: Arbela, Aszur i Niniwa. Były one niezależne ale ich panowanie obejmowało tylko sąsiednie krainy. Ok. roku 2000 p.n.e. Mezopotamie najechali Amoryci zakładając tu liczne dynastie. Przedstawiciel jednej z nich Szamsziadad I z Aszur (panował w latach 1813-1781 p.n.e.) założył pierwsze państwo asyryjskie, które było przez krótki czas największą potęgą w Mezopotamii, kiedy Szamsziadad umarł krainę najechał Hammurabi. W XVII w. p.n.e. ziemie asyryjskie zostały podbite przez przybyłe z północy plemiona Hurytów, którzy około 1490 p.n.e. założyli w Górnej Mezopotamii państwo Mitanni.

OKRES ŚREDNIOASYRYJSKI (1375-1047 p.n.e.)

Trwało od XIV do X wieku p.n.e. W czasie tej epoki nastąpił stopniowy rozwój i umocnienie pozycji państwa na arenie międzynarodowej. Rozpoczęto intensywnie podbijać okliczne posiadłości: Mitannię, Babilonię i Fenicję. Silna ekspansja militarna spowodowana była w dużej mierze wiarą w gloryfikację wojny oraz chęcią zdobycia brakujących w Asyrii surowców mineralnych takich jak na przykład metale czy też kamienie budulcowe. Panstwo asyryjskie odnosiło same sukcesy aż do momentu najazdów ludów semickich zwanych Aramejczykami [Chaldejczykami]. Następstwem ich najazdów było osłabienie nie tylko Asyrii, ale również Babilonii czy Egiptu, a nawet zniszczenie państwa Hetytów. Poza tym w XII wieku państwo było dodatkowo osłabione konfliktami wewnętrznymi - dokładnie walkami o władzę po śmierci Aszurdona w 1153 r. p.n.e. W latach 1112-1074 Tiglatpilesar I odnowił państwo - między innymi poprzez podbicie krajów Nairi i zmuszenia dynastii syryjskich do płacenia trybutu. Jego następcy w wyniku walk toczonych z Aramejczykami, starcili zdobyte obszary i granice kraju skurczyły się do rdzennych terytorii Asyrii.

Tiglatpilezar III, jeden z najsłynniejszych królów Asyrii

OKRES NOWOASYRYJSKI (883-609 p.n.e.)

W okresie nowoasyryjskim wybudowanych zostało w stolicy Niniwie wiele pałaców dla dworu królewskiego, zdobnych w liczne rzeźby ornamentalne, przedstawiające sceny z polowań, wojen, czy kultu religijnego. Przepych i bogactwo pałaców miały świadczyć o potędze królewskich władców. Ostatni z wielkich królów asyryjskich Assurbanipal (668-626) założył ogromną bibliotekę w Niniwie, gromadząc w niej ok. 22 tys. glinianych tabliczek z klinowym zapisem poezji oraz tekstów filozoficznych, medycznych, historycznych, astronomicznych i administracyjnych. Asyria zmuszona była do prowadzenia niekończących się wojen przeciwko obcym najazdom i zwalczać bunty i spiski w swych prowincjach. Despotyczne i brutalne rządy królów asyryjskich wywoływały bowiem zbrojne powstania podbitych ludów i pierwszy Egipt wywalczył w 651 r. p.n.e. swą niezależność. Ostatecznie Królestwo Asyrii rozpadło się w 612 r. p.n.e., gdy Babilończycy, sprzymierzeni z Medami i Scytami, zajęli asyryjską stolicę. Pomógł im w tym wylew rzeki Tygrys, której wzburzone wody uszkodziły potężne mury obronne Niniwy, jakich oblegający nie byli w stanie sforsować w trakcie dwuletniej wojny. Dopiero przez utworzony przez powódź wyłom w murach, napastnicy wdarli się do miasta, które po splądrowaniu zburzono i spalono, nie oszczędzając wspaniałych pałaców i świątyń. Medowie i Babilończycy zburzyli też wtedy wszystkie większe miasta asyryjskie, a ich ludność wymordowano.

Przeczytaj również...

Wyraź swoje zdanie :

Komentujesz jako użytkownik niezarejestrowany - gość. Z tego powodu, zanim komentarz pojawi się na stronie będzie musiał zostać zaakceptowany przez naszą redakcję. Aby Twój komentarz został od razu opublikowany na naszych łamach zachęcamy do darmowej rejestracji!

Nick* :

Email* :

Dodaj komentarz

Użytkownik	Sewer
	Dodano: 2006-07-27 Artykuł dobry ale za krótki tylko pobudza głód na więcej. Dodałbym jeszcze sprawy militarne i politykę zewnętrzną, ale ogólnie artykuł dobry :) Edytuj

Użytkownik	Loviatar
	Dodano: 2007-01-30 W tym przypadku trochę krótko, ale ciekawie. Rzeczywiście, przydałoby się jeszcze więcej artykułów, ale ogólnie o Mezopotamii. Nie tylko Rzymem człowiek żyje. ;) Edytuj

Użytkownik	Tutanchamonet
	Dodano: 2007-09-08 Zgadzam się ze swoimi przedmówcami, przydałoby się jeszcze więcej artykułów na ten temat. Za mało wiemy o kulturach tamtejszych ziem. Edytuj

Strona nie została odnaleziona!

Niestety szukana przez Ciebie strona nie została odnaleziona, czyli wystąpił znienawidzony przez wszystkich błąd 404. Istnieją dwa wytłumaczenia; możliwe, iż szukana strona została usunięta lub przesunięta, albo po prostu źle wpisałeś/aś adres URL. Ale niestety istnieje też ryzyko, iż to my coś 'sknociliśmy' (oby nie!) w kodzie strony i zakradł się tzw. "bug", czyli po polsku robal. Koniecznie daj nam o tym znać; skopiuj link z paska przeglądarki i wyślij go na adres: naczelny[malpa]histurion.pl    Wspólnie oczyśćmy histuriona ze wszelkich błędów/robaków!