Personifikacje rzymskie na monetach

Personifikacja to przypisanie postaci ludzkich czemuś co nie jest człowiekiem, jest raczej pojęciem abstrakcyjnym.

Personifikacje często pojawiają się na rewersach antycznych monet rzymskich, szczególnie z okresu cesarstwa. Zwykle wykorzystywano tu postaci z panteonu bóstw mitologii rzymskiej.

Istnieje oczywiście wiele wersji przedstawień tej samej personifikacji na rewersach monet. Nie zawsze występują wszystkie elementy, postać bywa stojąca lub siedząca (np. na tronie) i różne są jej atrybuty. Tak więc w opisach niżej podanych przykładów powinno się raczej dodać zastrzeżenie: „zwykle przedstawiana".

	Abundantia Obfitość, przedstawiana jako kobieta wysypująca ziarno z rogu obfitości
	Aequitas Personifikacja uczciwego handlu i równości praw, przedstawiana przeważnie z wagą (nie mylić z Temidą!) i rogiem obfitości lub berłem.
	Aeternitas Wieczność, stałość, utożsamiana również z Rzymem jako wiecznym miastem, przedstawiana z kulą, berłem, pochodnią lub Feniksem – ptakiem odradzającym się z popiołów. Nam może się kojarzyć z niesławnej pamięci eternitem, który również jest wieczny ale dużo z nim problemów.
	Annona Żniwa zbożowe, przedstawiana ze zbożem, czasem z rogiem obfitości na tle dziobu galery transportującej zboże do Rzymu.
	Ceres Uosobienie wegetacji roślinnej u urodzajów, odpowiednik greckiej Demeter.
	Clementia Łagodność, łaskawość, przedstawiana z berłem i gałązką oliwną w dłoniach, czasem oparta o kolumnę.
	Concordia Zgoda, harmonia, przedstawiana z gałązką oliwną i rogiem obfitości w dłoniach.
	Fecunditas Płodność, przedstawiana z niemowlęciem i berłem..
	Felicitas Uosobienie szczęścia, czasem z berłem, czasem z rogiem obfitości, czasem z kaduceuszem, czyli laską heroldów i posłów. Kaduceusz był wcześniej atrybutem Hermesa. Wygląda jak kij opleciony parą wężów, zwieńczony parą skrzydełek.
	Fides Wierność, lojalność, zaufanie. Przedstawiana z paterą i rogiem obfitości albo z koszem lub wiązką owoców.
	Fortuna Przypadek, powodzenie, szczęście – często przedstawiana ze sterem i rogiem obfitości, czasem z paterą i gałązką oliwną. Obecność steru jednoznacznie identyfikuje Fortunę wśród wielu personifikacji trzymających rogi obfitości, nawet gdy jej imię nie zostało na monecie wymienione.
	Genius Geniusz, duch opiekuńczy – przedstawiany z paterą i rogiem obfitości lub z ołtarzem u stóp.
	Honos Honor i cześć, personifikacja sławy wojennej jako nagrody za męstwo. Występuje często jako uzbrojony mężczyzna, bóg – opiekun wojskowych, bywa przedstawiany z rogiem obfitości, berłem lub gałązką oliwną.
	Laetitia Wesołość, przedstawiana z wieńcem i berłem.
	Liberalitas Łaskawość, hojność – przedstawiana z rogiem obfitości i zwykle z tesserą1 (tutaj z abakusem2 )
	Libertas Wolność, przedstawiana z pileusem3 i berłem.

¹tessera - w ujęciu pierwotnym określano nią sześcian używany do gry w kości oraz kostkę lub płytkę z których układano mozaiki. W obyczaju wojskowym jako kwadratowa tabliczka służyła do odróżniania sprzymierzeńca od nieprzyjaciół. W życiu codziennym była znakiem wymienianym na dowód przyjaźni, zaś słowo tessera oznaczało przenośnie przyjaźń. Zdarzało się przy tym niekiedy, że odchodzącym gościom wręczano połowę tabliczki, by za jej pokazaniem mogli być jak przyjaciele przyjmowani. Język włoski do dzisiaj zachował tę nazwę dla karty wstępu do biblioteki lub muzeum.


²abakus - deska z wyżłobionymi rowkami, które symbolizowały kolejne potęgi dziesięciu. Prekursor liczydeł i maszyn liczących.


³pileus - szpiczasta, ściśle do głowy przylegająca filcowa czapka noszona przez starożytnych Rzymian, zwłaszcza w teatrze, na uroczystościach; także przez wyzwoleńców.

Przeczytaj również...

Wyraź swoje zdanie :

Komentujesz jako użytkownik niezarejestrowany - gość. Z tego powodu, zanim komentarz pojawi się na stronie będzie musiał zostać zaakceptowany przez naszą redakcję. Aby Twój komentarz został od razu opublikowany na naszych łamach zachęcamy do darmowej rejestracji!

Nick* :

Email* :

Dodaj komentarz

Użytkownik	kris93
	Dodano: 2007-01-30 Fajne zdjęcia monet. Najbardziej mi się podobajądwie: Homos i Wiktoria. :) Edytuj

Użytkownik	Arvenus
	Dodano: 2007-09-08 Bardzo dobry artykuł. Rzeczywiście przedstawiono tu najbardziej popularne przedstawienia personifikacji. Jedna uwaga Demeter i Junona Moneta to nie personifikacje tylko bóstwa! Edytuj