Propaganda na monetach cz. III
Część III – Cesarze i ich konkurenci – walka o władzę
Cezar i Idy Marcowe
Cezar, dążąc do dyktatury i jedynowładztwa w Rzymie, napotkał na silny sprzeciw patrycjuszy. Zwycięskie walki w wojnie domowej z Pompejuszem pod Farsalos po przekroczeniu Rubikonu (”kości zostały rzucone”), z Ptolomeuszem XII w egipskiej Aleksandrii, z Farnakesem, samozwańczym władcą Pontu, w Azji Mniejszej, konflikty ze stacjonującym pod Rzymem X Legionem (niewystarczająco, zdaniem legionistów, wynagrodzonym za stłumienie rozruchów w Wiecznym Mieście), wreszcie zwycięstwo nad Galami, doprowadziły do tego, że Cezar stał się w marcu 45 r.p.n.e. absolutnym panem imperium rzymskiego.
Denar z mennicy wojskowej w południowej Galii, bity podczas wojny domowej przez przeciwników Cezara ww 69 r.p.n.e. Awers: FIDES MILITVM, dwie dłonie w uścisku. Rewers: CONCORDIA PRAETORIANORVM, Konkordia stojąca na lewo z gałązką oliwną i rogiem obfitości. RIC 118. RSC 359. BMC 61.
Denar Juliusza Caezara z lat 46-45 p.n.e. z mennicy hiszpańskiej. Awers: popiersie Wenus w diademie na prawo. Rewers: CAESAR na dole, Galia i galijski jeniec siedzący pod trofeami zdobytymi na armii galijskiej. RSC 13. Syd 1014, Crawford 468/1.
Po pomyślnym zakończeniu wojny domowej Cezar wrócił to dokończenie reformowania państwa, zapoczątkowanego przez Sullę. Ułaskawił swych przeciwników z wojny domowej z Pompejuszem, pracował nad przywróceniem sprawności funkcjonowania centralnej administracji państwowej. Sprawnie rozwiązał problem bezrobotnego proletariatu – osiemdziesiąt tysięcy osób (z ok. milionowego Rzymu) wysłał do nowo utworzonych kolonii poza granicami Italii, co znacznie zmniejszyło ogromne koszty bezpłatnego rozdawnictwa zboża i umacniało krańce imperium. Większości swych zdemobilizowanych żołnierzy przydzielił w prowincjach ziemię. Tworząc łącznie dwadzieścia kolonii zapewnił ponad stu tysiącom obywateli rzymskich godziwą egzystencję na zdobytych wcześniej ziemiach.
Za jego czasów nie powstały monety upamiętniające osadników na krańcach imperium. Powstały nieco później, wybite w lokalnej mennicy w Południowej Galii, za czasów cesarza Kaliguli.
Hiszpania, Cezarea Augusta, 37-41 n.e. Awers: C CAESARR AVG GERMANIC VICIM, popiersie Kaliguli w lewo w wieńcu laurowym. Rewers: LICINIANO RT GERMANO, kolonista orzący pole, CCA nad wołami, IIVIA na odcinku. RPC 371.
Jest to pierwsza moneta gloryfikująca rzymskie osadnictwo w południowej Galii. A wspomnieni na niej Linyniusz i Germanus byli lokalnymi urzędnikami w Cezarei Auguście, odpowiedzialnymi za mennice.
Wtedy właśnie, od tego osadnictwa, powstały i rozwinęły się takie współczesne miasta jak Sewilla (Hispalis), Saragossa (Cesarea Augusta) i Tarragona (Tarraco) w Hiszpanii, Arles (Arelate) i Lyon (Lugdunum) we Francji oraz Kartagina w Północnej Afryce. W wyniszczonych wojnami prowincjach zaostrzył sankcje przeciwko nadużyciom urzędników rzymskich i zmienił system podatkowy. Nic więc dziwnego, że na monetach nazywano go Ojcem Ludu (Parens Patriae).
Denar pośmiertny Juliusza Cezara z kwietnia 44 r.p.n.e. Awers: PARENS PATRIAE CAESAR, popiersie Cezara w welonie w prawo. Rewers: napis C COS SVTIVS AARDIANVS na krzyż, A A A FF w wolnych polach. RSC 8. Cr480/19.
Senat, mianując Cezara dyktatorem, był przekonany, że jego reformy administracyjne nie naruszą podstaw ustroju republikańskiego i jedynowładztwo zakończy się wraz z kryzysem politycznym. Jednak po powrocie Cezara z Afryki latem 46 r.p.n.e. pojawiały coraz wyraźniejsze sygnały, że tak łatwo z władzy nie zrezygnuje. Przejął na siebie wiele urzędów i zaszczytów, nakazał wybijanie monet z własnym wizerunkiem, pozwalał na wznoszenie posągów ku swojej czci. I coraz bardziej lekceważył święte dla Rzymian, tradycyjne zasady republikańskie.
Jeden z pierwszych denarów Juliusza Cezara z jego wizerunkiem, bity w styczniu i lutym 44 r.p.n.e w Rzymie. Awers: CAESAR IMP M popiersie w wieńcu laurowym w prawo, z lewej księżyc. Rewers: L AEMILIVS BVCA, Wenus stojąca na lewo. RSC 22. Cr480/4.
Brak komentarzy | Dodaj komentarz |