Cyrus Wielki - tolerancyjny monarcha
Pewien grecki historyk z V wieku p.n.e. pisał o nim jako o tolerancyjnym, idealnym monarsze. W Biblii nazwano go „pomazańcem” Bożym oraz „drapieżnym ptakiem” przybywającym od „wschodu słońca” (Izajasza 45:1; 46:11). Mowa o Cyrusie Wielkim, królu Persji.
Marsz ku sławie rozpoczął on około 560 lub 559 roku p.n.e., kiedy to po śmierci swego ojca, Kambyzesa I, zasiadł na tronie Anszanu — miasta lub regionu w starożytnej Persji. Anszan podlegał wtedy zwierzchnictwu medyjskiego króla Astiagesa. Cyrus zbuntował się przeciwko panowaniu Medów i odniósł błyskawiczne zwycięstwo, ponieważ wojsko Astiagesa przeszło na jego stronę. Następnie pozyskał lojalność Medów. Odtąd Medowie i Persowie walczyli razem pod jego dowództwem. W ten sposób powstało państwo medo-perskie, które z czasem objęło obszar od Morza Egejskiego do rzeki Indus (patrz mapka).
Imperium medo-perskie
Stojąc na czele połączonych sił Medów i Persów, Cyrus postanowił najpierw opanować sytuację w zachodniej części Medii, gdzie lidyjski król Krezus powiększał swe państwo kosztem terytorium medyjskiego. Cyrus dotarł do wschodnich granic królestwa Lidii, leżącego w Azji Mniejszej, i pokonał Krezusa oraz zdobył jego stolicę, Sardes. Potem podbił miasta jońskie i włączył do imperium medo-perskiego całą Azję Mniejszą. Tym samym stał się głównym rywalem Babilonu, rządzonego przez króla Nabonida.
Teraz Cyrus szykował się do starcia z potężnym Babilonem. Od tego momentu zaczął uczestniczyć w spełnianiu się pewnych proroctw biblijnych. Prawie dwa wieki wcześniej Bóg za pośrednictwem proroka Izajasza imiennie wskazał na Cyrusa jako władcę, który pokona Babilon i wyswobodzi Żydów z niewoli. Właśnie ze względu na to zadanie, zlecone z takim wyprzedzeniem, Pismo Święte nazywa go „pomazańcem” Bożym (Izajasza 44:26-28).
Kiedy w roku 539 p.n.e. Cyrus ruszył na Babilon, czekała go niezwykle trudna operacja wojskowa. Stolica ta, otoczona wielkimi murami oraz wodami Eufratu, tworzącymi szeroką i głęboką fosę, wydawała się twierdzą nie do zdobycia. Tam, gdzie rzeka przepływała przez miasto, nad jej brzegami wznosiły się niebotyczne mury z ogromnymi miedzianymi bramami. Jak Cyrus miałby opanować Babilon? Z górą sto lat wcześniej Bóg przepowiedział, że „na jego wody spadnie spustoszenie”, tak iż „zostaną wysuszone” (Jeremiasza 50:38). Zgodnie z tym proroctwem Cyrus kilka kilometrów na północ od Babilonu zmienił bieg wód Eufratu. Następnie jego żołnierze przeszli w dół korytem rzeki, wspięli się po zboczu wiodącym do muru i bez najmniejszego trudu wtargnęli do miasta, gdyż miedziane wrota nie były pozamykane. Władca ze „wschodu słońca”, przypominający „drapieżnego ptaka”, który błyskawicznie chwyta swą ofiarę, zdobył Babilon w ciągu jednej nocy!
Dla Żydów mieszkających w Babilonie zwycięstwo Cyrusa oznaczało nadejście długo oczekiwanego uwolnienia z niewoli i kres 70-letniego spustoszenia ich ojczyzny. Jakże musieli być wzruszeni i uradowani, gdy król ogłosił dekret zezwalający im na powrót do Jerozolimy i odbudowę świątyni! Wydał im też drogocenne sprzęty świątynne, zabrane do Babilonu przez Nebukadneccara, udzielił oficjalnej zgody na sprowadzanie drewna z Libanu oraz upoważnił do pokrycia kosztów budowy z funduszów domu królewskiego (Ezdrasza 1:1-11; 6:3-5).
Podbite ludy Cyrus na ogół traktował w sposób humanitarny i tolerancyjny. Jednym z czynników mających wpływ na taką postawę mogła być jego religia. Władca ten prawdopodobnie wyznawał nauki perskiego proroka Zaratusztry (zwanego również Zoroastrem) i czcił boga Ahurę Mazdę, uważanego za stwórcę wszystkiego, co dobre. Farhang Mehr, autor książki The Zoroastrian Tradition (Tradycja zaratusztriańska), napisał: „Zaratusztra przedstawiał Boga jako doskonałość moralną. Uczył ludzi, że Ahura Mazda nie jest mściwy, lecz sprawiedliwy, i dlatego zamiast strachu winien budzić miłość”. Wiara w boga odznaczającego się poczuciem moralności i sprawiedliwości mogła ukształtować normy etyczne Cyrusa i skłaniać go do okazywania wspaniałomyślności i życzliwości.
Królowi nie odpowiadał jednak klimat Babilonu. Nie znosił zwłaszcza tamtejszych letnich upałów. Chociaż więc Babilon pozostawał królewską metropolią imperium, a także centrum religijnym i kulturalnym, to w zasadzie był tylko zimową stolicą Cyrusa. Na przykład wkrótce po zdobyciu Babilonu władca ten wrócił do swej letniej stolicy, Ekbatany, położonej jakieś 1900 metrów n.p.m. u stóp góry Alwand. Wolał tutejsze chłodne zimy i łagodne lata. Ponadto wzniósł piękny pałac w swej wcześniejszej stolicy, w Pasargadach (nieopodal Persepolis), leżących około 650 kilometrów na południowy wschód od Ekbatany. W rezydencji tej zwykł zatrzymywać się na wypoczynek.
Grobowiec Cyrusa w Pasargadach
Cyrus przeszedł do historii jako śmiały zdobywca i tolerancyjny monarcha. Po 30 latach panowania zmarł w roku 530 p.n.e. podczas jednej ze swych wypraw wojennych. Po nim na tronie perskim zasiadł jego syn, Kambyzes II.
| 7 celnych komentarzy | Dodaj komentarz |
 Redaktor | |
Dodano: 2009-11-22 fajnie napisane ale mało. O takiej postaci powinieneś pisać dłuższe teksty, ale podoba mi się że cytujesz źródła ;) |
|
Redaktor | |
Dodano: 2009-12-02  z własnej stony dodałbym kilka faktów. Zgodzę się z tobą, że Cyrus był niezwykle tolerancyjnym władcą, ale mogło to również wynikać ze zwykłego cynizmu-tzn. chłodnej, przemyslanej polityki.Nie mniej odznaczał się również wyrozumiałością, choć czasem ciężko było ją okazać. Za przykład może posłużyć choćby historia Krezusa-o ile jest autentyczna. Otóż po zdobyciu Lidii i pojmaniu Krezusa, władca perski postanowił oddać pastwie płomieni swego niedawnego przeciwnika. Krezus był spokojny do momentu podpalenia stosu. Wtedy wykrzyknął imię Solona który ongiś nie chciał przyznać lidyjskiemu władcy tytułu najszczęśliwszego człowieka swiata. Zaciekawiony co mówi pokonany Krezus, Cyrus przez tłumaczy chce się dowiedzieć czy bodajrze nie został przeklęty i każe ugasić stos. Okazuje się to niemnożliwością, ale nagle rozpętała się nawałnica, która ugasiła stos. Widząc w tym znak bogów, Cyrus wspaniałomyślnie przyjął Krezusa na swój dwór. Cóz histaoria ta potoczyła się dalej, ale radzę trochę poczytać.A propo bogów,wydaje się, że Cyrus pierwszy spośród władców perskich wpadł na pomysł ,żeby przekupić bogów greckich-czytaj wyrocznia delficka Apollona. Trzeba przyznać, że był genialny. |
 Redaktor | |
Dodano: 2009-12-11 Mało... bo Cyrus to nie moja "działka", zdecydowałem się o nim wspomnieć bo ciekawy facet..., poza tym brakuje artykułów ze starożytnego wschodu w naszym serwisie. Pozdrawiam:) |
 Użytkownik | |
Dodano: 2009-12-28 Wydarzenia związane z Krezusem i Cyrusem znamy dzięki Herodotowi, jednak każda osoba "bardzo" zainteresowana historią, wie, że prawdziwość przekazu Herodota daje wiele życzenia (mylenie nazw i lokalizacji plemion, jezior, rzek, łączenie historii kilku osad w jedną wspólną) Ostatnio rozmawiałem z historykiem z UŁ o wspólnych sprawach Krezusa i Cyrusa, dowiedziałem się, że trzeba bardzo uważać aby nie pomylić faktów i mitów. Artykuł ciekawy Pozdrawiam |
|
Użytkownik | |
Dodano: 2011-05-06 Tak zwany Cylinder Cyrusa, dokument klinowy sporządzony po podbiciu mocarstwa babilońskiego, wkłada w jego usta słowa: |
 Gość | |
Dodano: 2014-10-19 Natrafiłem na ten artykuł, kiedy w trakcie czytania Iz 45, 1.4?6 postanowiłem dowiedzieć się czegoś o Cyrusie. Lepiej nie mogłem trafić. Szczególne podziękowania za odwołania biblijne. |
Gość | |
Dodano: 2016-04-14 Witam. O dziwo nie interesuje się historia, no chyba że biblijną. Czytając Księgę Daniela o królach Medii i Persji trafiam wlaśnie tu dowiadując się o proroctwach biblijnych o królu Cyrusie. Chyba polubię ten serwis. Brak mi historycznego zacięcia, ale na tyle ciekawie i z pasją piszecie, że jako pasjonat biblijnego chrześcijaństwa powiem tak i Amen :-) |
Nasz facebook
Ciekawostka
David Brewster
uwazał, iż jego najsłynniejszy wynalazek - kalejdoskop - będzie miał główne zastosowanie w projektowaniu dywanów. ?
Postać historyczna
Losowe zdjęcie
