Matura WOS 3. Rodzina
Wymagane pojęcia
Rodzina jest najstarszą i najbardziej rozpowszechnioną formą życia społecznego. Decydują o tym nie tylko względy emocjonalne, ale także względy społeczne i historyczne. Każdy z nas jest w sposób naturalny członkiem jakiejś rodziny. Rozpoczynając ten temat definiujesz rodzinę1 jako grupę społeczną oraz opanowujesz jej podstawowe funkcje2 . W Polsce źródłem prawa dotyczących stosunków rodzinnych, jest ustawa z 1964 roku Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy, ale ważną rolę dla chrześcijan odgrywa również Prawo Kanoniczne, które także reguluje kwestie dotyczące małżeństwa. W 1993 roku Rzeczpospolita Polska zawarła ze Stolicą Apostolską umowę międzynarodową, tzw. konkordat3 . Małżeństwo zostaje zawarte, gdy mężczyzna i kobieta złożą przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego lub duchownym oświadczenie, że wstępują w związek małżeński. Istnieją jednak pewne prawnie zdefiniowane przeszkody w zawarciu małżeństwa4 , które musisz znać. Z zawarciem małżeństwa związane są oczywiście również kwestie majątkowe pomiędzy małżonkami. Są to tzw. małżeńskie ustroje majątkowe 5 , które to zagadnienia warto poznać nie tylko jako temat maturalny, ale również dla własnych potrzeb. Niestety jak wiadomo nie wszystkie związki małżeńskie są trwałe, dlatego dalsze zagadnienia dotyczą rozwodu6 , separacji7 , oraz alimentów8 . Jak wiesz prawo udziela rodzinom przywilejów (np. zasiłki na dzieci), daje rodzicom władzę rodzicielską. Władza ta przysługuje obojgu rodzicom, pod warunkiem że służy dobru dziecka. Jeśli rodzice wykorzystują ją źle, sąd może im tę władzę odebrać lub ograniczyć. I tutaj dochodzimy do pojęć przysposobienia9 (inaczej adopcji ) oraz opieki10 i kurateli11 ? zwróć na nie uwagę, bo często te dwa ostatnie są mylone. Pokrewieństwo12 i powinowactwo13 to odrębne kwestie, które również warto dobrze rozumieć i rozróżniać. Rozróżniaj wuja od stryja, wiedz kto to jest probant14 i co to jest komputacja15 , a wówczas z ulgą znajdziesz takie zagadnienia w arkuszu maturalnym. A teraz łatwiejsze treści, czyli dotyczące modelu rodziny16 . Tutaj powiemy jak dzielą się małżeństwa ze względu na liczbę partnerów, czy też ze względu na ich strukturę. Współczesne społeczeństwo nie narzuca jednostce jak ma żyć i to jest na pewno dobra strona przemiany rodziny i większa możliwość samorealizacji każdego z jej członków. Z drugiej jednak strony częsty rozpad związków czy wyjazdy członków rodziny za granicę powodują, że jednostki zwłaszcza dzieci czy dziadkowie mają mniejsze oparcie w rodzinie niż miało to miejsce w dawniejszym modelu rodziny tradycyjnej. Z tematem rodziny wiążą się też powszechnie znane pojęcia konkubinat17 , związki partnerskie18 czy singiel19 , którymi zakończymy lekcję.
Pytania egzaminacyjne
Matura próbna z Operonem ? listopad 2010 rok - poziom podstawowy
Zadanie 5. (1 pkt)
Rodzina nuklearna to model rodziny, w którym występują
B. rodzice, krewni i dzieci.
C. rodzice i dzieci.
D. rodzice i dziadkowie.
Zadanie 11. (4 pkt)
Do umieszczonych w tabeli definicji pojęć dotyczących prawa rodzinnego dopisz nazwy tych pojęć. Wybierz spośród propozycji: rozwód, separacja, adopcja, alimenty, kuratela.
Definicja | Pojęcie | |
A. | Uchylenie wspólnoty małżeńskiej bez prawa wstąpienia w nowy związek. | Separacja |
B. | Przyjęcie do rodziny na mocy orzeczenia sądu małoletniej osoby obcej, krewnej lub powinowatej. | Adopcja |
C. | Obowiązkowe świadczenia ustanowione przez sąd na rzecz osób w stosunku do których są zobowiązane inne osoby. | Alimenty |
D. | Rozwiązanie związku małżeńskiego przez sąd na żądanie jednej lub obu stron. | Rozwód |
Matura próbna z Operonem - listopad 2011 rok - poziom podstawowy
Zadanie 14. (4 pkt)
W zadaniu 14 rozstrzygnij, które zdania są prawdziwe, a które fałszywe. Wpisz w odpowiednie miejsce w tabeli Prawda (zdanie prawdziwe) lub Fałsz (zdanie fałszywe).
Małżeństwo i rodzina | Prawda/Fałsz | |
A. | Małżeństwo monogamiczne to takie, w którym jest więcej niż dwoje partnerów. | fałsz |
B. | Intercyza to umowa małżeńska, dzięki której wprowadza się wspólnotę majątkową. | fałsz |
C. | Adopcja to inaczej przysposobienie. Dziecko zostaje przyjęte do rodzi- ny, jednak nie ma żadne go prawa dziedziczenia po rodzicach adopcyjnych. | fałsz |
D. | Rodzina nuklearna to inaczej rodzina mała, w której występują dwa po kolenia: rodzice oraz dzieci. | prawda |
Matura próbna z Operonem - listopad 2011 rok - poziom rozszerzony
Zadanie 12. (2 pkt)
Uzupełnij tabelę. Wpisz w puste miejsca pojęcia z zakresu prawa rodzinnego. Skorzystaj z podanych propozycji: ustawowa wspólność małżeńska, kuratela, intercyza, powinowactwo, pokrewieństwo, władza rodzicielska, opieka.
Definicja | Pojęcie | |
A. | Stosunek rodzinny między małżonkiem a krewnymi współmałżonka. | powinowactwo |
B. | Związek krwi pomiędzy osobami pochodzącymi od wspólnego przodka. | pokrewieństwo |
C. | Ogół przysługujących rodzicom obowiązków i praw, z których najważniejsze to prawo do wychowania dziecka oraz opieka nad jego osobą i majątkiem. | władza rodzicielska |
D. | Umowa małżeńska regulująca stosunki majątkowe między małżonkami. | intercyza |
Matura z maja 2014 roku - poziom podstawowyy
Zadanie 2. (3 pkt)
Do każdego opisu przyporządkuj właściwą nazwę rodziny zgodną z podanym kryterium. Odpowiedzi wybierz spośród podanych: monogamiczna, matrylinearna, patrylinearna, partnerska, poliandryczna. .
Kryterium | Opis typu rodziny | Nazwa typu rodziny | |
A. | dziedziczenie | Rodzina, w której dziedziczenie nazwiska i majątku występuje wyłącznie w linii męskiej. | patrylinearna |
B. | Relacje interpersonalne | Rodzina, w której decyzje podejmowane są wspólnie przez małżonków. | partnerska |
C. | Małżeństwo | Rodzina oparta na małżeństwie, zawartym przez dwie osoby. | monogamiczna |
Przypisy
1. Rodzina - Rodzina - to podstawowa , mała grupa społeczna, stanowiąca najstarszą formę życia społecznego. Auguste Comte określił rodzinę jako grupę społeczną, na której opiera się społeczeństwo.
2. Funkcje rodziny - Rodzina spełnia wiele funkcji, ale do podstawowych należą: - prokreacyjna (czyli biologiczna) - pozwala na zaspokojenie emocjonalno-rodzicielskich i seksualnych potrzeb małżonków oraz polega na utrzymaniu biologicznej ciągłości rodziny i zachowaniu gatunku ludzkiego. - materialno-ekonomiczna - pozwala na zaspokojenie materialnych potrzeb jej członków. - opiekuńczo-zabezpieczająca - polega na wzajemnej trosce członków rodziny o siebie przez opiekę nad dziećmi, osobami niedołężnymi oraz stanowi materialne zabezpieczenie tych jej członków, którzy w pewnych okresach życia mają ograniczone możliwości samorealizacji i są pozbawieni możliwości zarobkowania. - rekreacyjno-towarzyska - zapewnienie odpoczynku, relaksu i rozrywki -kulturowa - to przekazywanie dzieciom dorobku kulturowego społeczeństwa poprzez zapoznawanie ich z dziełami sztuki, tradycją i zachęcenie do korzystania z wartości kulturalnych - socjalizacyjna - polega na tym, że na to barkach rodziny spoczywa w głównej mierze przekazywanie norm społecznych, wprowadzanie członków rodziny w życie społeczne -możemy mówić też o funkcji kontrolnej, gdyż rodzina kontroluje przestrzeganie norm społecznych przez swoich członków -w społeczeństwach o wyraźnych podziałach klasowych np. w Indiach możemy też wyróżnić funkcję klasową (inaczej stratyfikacyjną), bo rodzina i jej pochodzenie społeczne w dalszym stopniu wyznacza obecne i przyszłe miejsce jednostki w społeczeństwie. Tutaj wymieńmy pojęcie mezalians, które oznacza poślubienie kogoś nie ze swojej grupy społecznej. Rodzina postrzegana jest jako związek wzajemnego uczucia, współdziałania i wzajemnej odpowiedzialności i w tym ujęciu wewnętrznych relacji możemy mówić również o funkcjach osobowych rodziny, bo każdy z jej członków pełni jakieś funkcje osobowe np. bycie żoną, matką, czy siostrą.
3. Konkordat - Konkordat to umowa międzynarodowa, którą zawarła Rzeczpospolita Polska ze Stolicą Apostolską w 1993 roku na mocy której ślub wyznaniowy traktowany jest przez państwo polskie na równi ze ślubem urzędowym, cywilnym. Konkordat stanowi również podstawę do przyznania wyznawcom innych religii takich samych uprawnień jak katolikom tzn. małżeństwa kościelne wszystkich legalnych wyznań działających w Polsce są traktowane na równi z małżeństwami zawieranymi w Urzędzie Stanu Cywilnego.
4. Przeszkody w zawarciu małżeństwa - Przeszkody w zawarciu małżeństwa polegają na tym, że nie mogą zawrzeć ze sobą małżeństwa osoby: - niepełnoletnie (sąd może zezwolić na zawarcie małżeństwa, kobiecie która ukończyła 16 lat ) -osoby ubezwłasnowolnione całkowicie oraz dotknięte chorobą psychiczną albo niedorozwojem umysłowym -gdy jedna z osób lub obie pozostają w związkach małżeńskich - zakaz bigamii (dwużeństwa) i poligamii (wielożeństwa) -krewni w linii prostej np. ojciec córka, babcia-wnuk czy też osoby będące rodzeństwem rodzonym lub przyrodnim -osoba przysposobiona z przysposabiającą -osoby będące powinowatymi w linii prostej np. zięć z teściową, ale z ważnych powodów mogą za zezwoleniem sądu. Jeżeli małżeństwo zostało zawarte przez osobę, która nie spełnia warunków prawnych to sąd może uznać je za nieważne od samego początku. Ciekawostka: przez zawarcie małżeństwa po uzyskaniu zezwolenia sądu niepełnoletnia kobieta (przypomnijmy- co najmniej 16-letnia) osiąga pełnoletność w świetle prawa.
5. Majątkowe ustroje małżeńskie - Od momentu zawarcia małżeństwa małżonków łączy wspólność majątkowa ustawowa, jeżeli nie zawrą umów w tym zakresie. Oznacza ona, że z datą małżeństwa majątek obojga małżonków jest wspólny i stanowi jedną całość gospodarczą. Do majątku wspólnego wchodzi więc wspólny dorobek obojga z małżonków np. wynagrodzenie za pracę czy inne powstałe w trakcie związku wierzytelności. Jednak pomimo istnienia tej wspólności każdy z małżonków posiada również swój majątek osobisty. I tutaj do tego majątku należą przedmioty nabyte przez każdego z nich przed zawarciem małżeństwa czy też uzyskane po zawarciu związku odszkodowania, spadki czy darowizny uczynione na rzecz danego małżonka. Warto pamiętać, że wspólność majątku oznacza, że ma on charakter łączny, czyli zarządzanie nim musi odbywać się wspólnie, chyba że dotyczy to np. spraw bieżących życia codziennego gdzie nie jest wymagana zgoda drugiego z małżonków na dokonanie jakieś czynności np. drobne zakupy, ale już kupno czy sprzedaż auta takiej zgody wymaga.Jeżeli natomiast małżonkowie decydują się by ich majątki nie stanowiły takiej jedności mogą uregulować umownie przed notariuszem swoje stosunki majątkowe przez tzw. intercyzę. Mamy wówczas do czynienia z ustrojem majątkowym umownym. Istnieje swoboda zawierania umów toteż w wyniku takiej intercyzy małżonkowie mogą wyłączyć powstanie pomiędzy nimi wspólności majątkowej małżeńskiej, ale mogą też ją np. rozszerzyć dołączając w całości lub w części do majątku wspólnego swoje majątki nabyte przed zawarciem małżeństwa.
6. Rozwód, separacja i alimenty - Gdy mówimy o instytucji rozwodu lub separacji musimy pamiętać, iż w każdym z tych przypadków musi być wydane przez sąd stosowne orzeczenie. Rozwód ma na celu rozwiązanie małżeństwa (małżeństwo przestaje istnieć), a separacja jest swoistym czasem do namysłu czyli nie rozwiązuje małżeństwa, które trwa pomimo orzeczenia o separacji. Jakie są jeszcze różnice pomiędzy tymi orzeczeniami ? Otóż o rozwodzie sąd orzeka gdy nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia małżeńskiego, a do orzeczenia separacji wystarczy gdy rozpad pożycia jest zupełny, nie musi być trwały. Jakie natomiast są podobieństwa? W obu przypadkach po wydaniu orzeczenia następuje powstanie rozdzielności majątkowej pomiędzy małżonkami, ale na każdym z małżonków nadal ciąży obowiązek zaspokajania potrzeb rodziny. Z problematyką rozwiązania małżeństwa przez rozwód, czy orzeczenia separacji małżonków związana jest sprawa alimentów. Obowiązek alimentacyjny to obowiązek dostarczania środków utrzymania osobom uprawnionym. Alimentacja dzieci spoczywa na obojgu rodzicach, którzy są obowiązani do ponoszenia ich kosztów utrzymania i wychowania. Wysokość tych alimentów uzależniona jest od uprawnionych potrzeb dziecka oraz sytuacji zobowiązanego rodzica. Obowiązek alimentacyjny może powstać w określonych sytuacjach również pomiędzy małżonkami, np. na rzecz małżonka, który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia i znajduje się w niedostatku, ale również na rzecz innych poza dziećmi krewnych w linii prostej oraz pomiędzy przysposabiającym a przysposobionym.
7. Rozwód, separacja i alimenty - Gdy mówimy o instytucji rozwodu lub separacji musimy pamiętać, iż w każdym z tych przypadków musi być wydane przez sąd stosowne orzeczenie. Rozwód ma na celu rozwiązanie małżeństwa (małżeństwo przestaje istnieć), a separacja jest swoistym czasem do namysłu czyli nie rozwiązuje małżeństwa, które trwa pomimo orzeczenia o separacji. Jakie są jeszcze różnice pomiędzy tymi orzeczeniami ? Otóż o rozwodzie sąd orzeka gdy nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia małżeńskiego, a do orzeczenia separacji wystarczy gdy rozpad pożycia jest zupełny, nie musi być trwały. Jakie natomiast są podobieństwa? W obu przypadkach po wydaniu orzeczenia następuje powstanie rozdzielności majątkowej pomiędzy małżonkami, ale na każdym z małżonków nadal ciąży obowiązek zaspokajania potrzeb rodziny. Z problematyką rozwiązania małżeństwa przez rozwód, czy orzeczenia separacji małżonków związana jest sprawa alimentów. Obowiązek alimentacyjny to obowiązek dostarczania środków utrzymania osobom uprawnionym. Alimentacja dzieci spoczywa na obojgu rodzicach, którzy są obowiązani do ponoszenia ich kosztów utrzymania i wychowania. Wysokość tych alimentów uzależniona jest od uprawnionych potrzeb dziecka oraz sytuacji zobowiązanego rodzica. Obowiązek alimentacyjny może powstać w określonych sytuacjach również pomiędzy małżonkami, np. na rzecz małżonka, który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia i znajduje się w niedostatku, ale również na rzecz innych poza dziećmi krewnych w linii prostej oraz pomiędzy przysposabiającym a przysposobionym.
8. Rozwód, separacja i alimenty - Gdy mówimy o instytucji rozwodu lub separacji musimy pamiętać, iż w każdym z tych przypadków musi być wydane przez sąd stosowne orzeczenie. Rozwód ma na celu rozwiązanie małżeństwa (małżeństwo przestaje istnieć), a separacja jest swoistym czasem do namysłu czyli nie rozwiązuje małżeństwa, które trwa pomimo orzeczenia o separacji. Jakie są jeszcze różnice pomiędzy tymi orzeczeniami ? Otóż o rozwodzie sąd orzeka gdy nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia małżeńskiego, a do orzeczenia separacji wystarczy gdy rozpad pożycia jest zupełny, nie musi być trwały. Jakie natomiast są podobieństwa? W obu przypadkach po wydaniu orzeczenia następuje powstanie rozdzielności majątkowej pomiędzy małżonkami, ale na każdym z małżonków nadal ciąży obowiązek zaspokajania potrzeb rodziny. Z problematyką rozwiązania małżeństwa przez rozwód, czy orzeczenia separacji małżonków związana jest sprawa alimentów. Obowiązek alimentacyjny to obowiązek dostarczania środków utrzymania osobom uprawnionym. Alimentacja dzieci spoczywa na obojgu rodzicach, którzy są obowiązani do ponoszenia ich kosztów utrzymania i wychowania. Wysokość tych alimentów uzależniona jest od uprawnionych potrzeb dziecka oraz sytuacji zobowiązanego rodzica. Obowiązek alimentacyjny może powstać w określonych sytuacjach również pomiędzy małżonkami, np. na rzecz małżonka, który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia i znajduje się w niedostatku, ale również na rzecz innych poza dziećmi krewnych w linii prostej oraz pomiędzy przysposabiającym a przysposobionym.
9. Przysposobienie, opieka i kuratela - Przysposobienie jest to akt formalny (orzeczenie sądu rodzinnego), polegający na prawnej formie przejęcia opieki nad dzieckiem. Przysposobić można wyłącznie osobę niepełnoletnią dla jej dobra, gdy dziecko ukończyło 13 lat potrzebna jest jego zgoda. Przysposabiającym może być zarówno osoba obca dla dziecka jak i z nim spokrewniona np. wujek. Wskutek przysposobienia powstaje pomiędzy przysposabiającym, a przysposobionym stosunek pokrewieństwa, dziecko nabywa te same prawa i obowiązki jak dziecko naturalne, a wygasają prawa i obowiązki byłych krewnych dziecka. O ustanowieniu opieki lub kurateli orzeka sąd. Są to instytucje zbliżone, ale należy je dokładnie odróżniać. Celem opieki jest bowiem sprawowanie pieczy nad daną osobą, dbałość o rozwój psychiczny, fizyczny i spełnianie obowiązków wychowawczych. Dodatkowo dbałość opiekuna o majątek osoby pozostającej pod pieczą i ewentualnie zarząd tym majątkiem w porozumieniu z sądem. Zbliżoną do tej instytucji jest kuratela. Jest to sądownie ustanowiona forma ochrony interesów osób lub praw majątkowych osób, które nie mogą z różnych względów ich prowadzić np. kurator dla dziecka poczętego, małoletniego, osoby ubezwłasnowolnionej, osoby nieobecnej czy kurator spadku dla ochrony majątku, którego przynależność jest jeszcze nie znana. Instytucje te różni także to, że opiekun nie otrzymuje wynagrodzenia, a kuratorowi jest ono wypłacane.
10. Przysposobienie, opieka i kuratela - Przysposobienie jest to akt formalny (orzeczenie sądu rodzinnego), polegający na prawnej formie przejęcia opieki nad dzieckiem. Przysposobić można wyłącznie osobę niepełnoletnią dla jej dobra, gdy dziecko ukończyło 13 lat potrzebna jest jego zgoda. Przysposabiającym może być zarówno osoba obca dla dziecka jak i z nim spokrewniona np. wujek. Wskutek przysposobienia powstaje pomiędzy przysposabiającym, a przysposobionym stosunek pokrewieństwa, dziecko nabywa te same prawa i obowiązki jak dziecko naturalne, a wygasają prawa i obowiązki byłych krewnych dziecka. O ustanowieniu opieki lub kurateli orzeka sąd. Są to instytucje zbliżone, ale należy je dokładnie odróżniać. Celem opieki jest bowiem sprawowanie pieczy nad daną osobą, dbałość o rozwój psychiczny, fizyczny i spełnianie obowiązków wychowawczych. Dodatkowo dbałość opiekuna o majątek osoby pozostającej pod pieczą i ewentualnie zarząd tym majątkiem w porozumieniu z sądem. Zbliżoną do tej instytucji jest kuratela. Jest to sądownie ustanowiona forma ochrony interesów osób lub praw majątkowych osób, które nie mogą z różnych względów ich prowadzić np. kurator dla dziecka poczętego, małoletniego, osoby ubezwłasnowolnionej, osoby nieobecnej czy kurator spadku dla ochrony majątku, którego przynależność jest jeszcze nie znana. Instytucje te różni także to, że opiekun nie otrzymuje wynagrodzenia, a kuratorowi jest ono wypłacane.
11. Przysposobienie, opieka i kuratela - Przysposobienie jest to akt formalny (orzeczenie sądu rodzinnego), polegający na prawnej formie przejęcia opieki nad dzieckiem. Przysposobić można wyłącznie osobę niepełnoletnią dla jej dobra, gdy dziecko ukończyło 13 lat potrzebna jest jego zgoda. Przysposabiającym może być zarówno osoba obca dla dziecka jak i z nim spokrewniona np. wujek. Wskutek przysposobienia powstaje pomiędzy przysposabiającym, a przysposobionym stosunek pokrewieństwa, dziecko nabywa te same prawa i obowiązki jak dziecko naturalne, a wygasają prawa i obowiązki byłych krewnych dziecka. O ustanowieniu opieki lub kurateli orzeka sąd. Są to instytucje zbliżone, ale należy je dokładnie odróżniać. Celem opieki jest bowiem sprawowanie pieczy nad daną osobą, dbałość o rozwój psychiczny, fizyczny i spełnianie obowiązków wychowawczych. Dodatkowo dbałość opiekuna o majątek osoby pozostającej pod pieczą i ewentualnie zarząd tym majątkiem w porozumieniu z sądem. Zbliżoną do tej instytucji jest kuratela. Jest to sądownie ustanowiona forma ochrony interesów osób lub praw majątkowych osób, które nie mogą z różnych względów ich prowadzić np. kurator dla dziecka poczętego, małoletniego, osoby ubezwłasnowolnionej, osoby nieobecnej czy kurator spadku dla ochrony majątku, którego przynależność jest jeszcze nie znana. Instytucje te różni także to, że opiekun nie otrzymuje wynagrodzenia, a kuratorowi jest ono wypłacane.
12. Pokrewieństwo i powinowactwo - Do grona krewnych zaliczamy wszystkich członków rodziny połączonych ze sobą więzami krwi; to ty twoi rodzice, dziadkowie, rodzeństwo czy rodzeństwo twoich rodziców. Przy obliczaniu pokrewieństwa genealogia stosuje pojęcia linii i stopni. Krewni w linii prostej to krewni wywodzący się wzajemnie jeden od drugiego czyli wstępni i zstępni np. twoi pradziadkowie, dziadkowie, ojciec lub matka, dalej ty, twój syn , córka czy wnuk. Krewni w linii bocznej nie pochodzą natomiast bezpośrednio jeden od drugiego. I tak to będziesz ty i twój brat cioteczny, ty i twój brat rodzony , ciotka czy wuj. Do grona krewnych w linii bocznej należą zatem np. stryj- brat twojego ojca, bratanek- syn twojego brata, siostrzenica- córka twojej siostry czy siostra cioteczna - córka twojej ciotki. Stopnie natomiast określa się poprzez liczenie ilości zrodzeń pomiędzy wybranymi osobami. Przykładowo rodzeństwo jest ze sobą spokrewnione w drugim stopniu linii bocznej. Powinowaci zaś, to członkowie rodziny, którzy należą do niej przez zawarcie małżeństwa, czyli powinowactwo określa stosunek jednego z małżonków do krewnego drugiego z nich. Do tej grupy należą: teściowie- rodzice twojego małżonka, szwagrowie- rodzeństwo twojej żony lub męża czy bratowa- żona brata. Każdy kto analizuje swoją przeszłość genealogiczną staje się probantem, czyli osobą, dla której sporządza się wywód przodków. Pojęcie dotyczące sposobu obliczania stopni pokrewieństwa to komputacja. Ma ona znaczenie przy obliczaniu pokrewieństwa, gdy istnieje przeszkoda do zawarcia małżeństwa z tego powodu.
13. Pokrewieństwo i powinowactwo - Do grona krewnych zaliczamy wszystkich członków rodziny połączonych ze sobą więzami krwi; to ty twoi rodzice, dziadkowie, rodzeństwo czy rodzeństwo twoich rodziców. Przy obliczaniu pokrewieństwa genealogia stosuje pojęcia linii i stopni. Krewni w linii prostej to krewni wywodzący się wzajemnie jeden od drugiego czyli wstępni i zstępni np. twoi pradziadkowie, dziadkowie, ojciec lub matka, dalej ty, twój syn , córka czy wnuk. Krewni w linii bocznej nie pochodzą natomiast bezpośrednio jeden od drugiego. I tak to będziesz ty i twój brat cioteczny, ty i twój brat rodzony , ciotka czy wuj. Do grona krewnych w linii bocznej należą zatem np. stryj- brat twojego ojca, bratanek- syn twojego brata, siostrzenica- córka twojej siostry czy siostra cioteczna - córka twojej ciotki. Stopnie natomiast określa się poprzez liczenie ilości zrodzeń pomiędzy wybranymi osobami. Przykładowo rodzeństwo jest ze sobą spokrewnione w drugim stopniu linii bocznej. Powinowaci zaś, to członkowie rodziny, którzy należą do niej przez zawarcie małżeństwa, czyli powinowactwo określa stosunek jednego z małżonków do krewnego drugiego z nich. Do tej grupy należą: teściowie- rodzice twojego małżonka, szwagrowie- rodzeństwo twojej żony lub męża czy bratowa- żona brata. Każdy kto analizuje swoją przeszłość genealogiczną staje się probantem, czyli osobą, dla której sporządza się wywód przodków. Pojęcie dotyczące sposobu obliczania stopni pokrewieństwa to komputacja. Ma ona znaczenie przy obliczaniu pokrewieństwa, gdy istnieje przeszkoda do zawarcia małżeństwa z tego powodu.
14. Pokrewieństwo i powinowactwo - Do grona krewnych zaliczamy wszystkich członków rodziny połączonych ze sobą więzami krwi; to ty twoi rodzice, dziadkowie, rodzeństwo czy rodzeństwo twoich rodziców. Przy obliczaniu pokrewieństwa genealogia stosuje pojęcia linii i stopni. Krewni w linii prostej to krewni wywodzący się wzajemnie jeden od drugiego czyli wstępni i zstępni np. twoi pradziadkowie, dziadkowie, ojciec lub matka, dalej ty, twój syn , córka czy wnuk. Krewni w linii bocznej nie pochodzą natomiast bezpośrednio jeden od drugiego. I tak to będziesz ty i twój brat cioteczny, ty i twój brat rodzony , ciotka czy wuj. Do grona krewnych w linii bocznej należą zatem np. stryj- brat twojego ojca, bratanek- syn twojego brata, siostrzenica- córka twojej siostry czy siostra cioteczna - córka twojej ciotki. Stopnie natomiast określa się poprzez liczenie ilości zrodzeń pomiędzy wybranymi osobami. Przykładowo rodzeństwo jest ze sobą spokrewnione w drugim stopniu linii bocznej. Powinowaci zaś, to członkowie rodziny, którzy należą do niej przez zawarcie małżeństwa, czyli powinowactwo określa stosunek jednego z małżonków do krewnego drugiego z nich. Do tej grupy należą: teściowie- rodzice twojego małżonka, szwagrowie- rodzeństwo twojej żony lub męża czy bratowa- żona brata. Każdy kto analizuje swoją przeszłość genealogiczną staje się probantem, czyli osobą, dla której sporządza się wywód przodków. Pojęcie dotyczące sposobu obliczania stopni pokrewieństwa to komputacja. Ma ona znaczenie przy obliczaniu pokrewieństwa, gdy istnieje przeszkoda do zawarcia małżeństwa z tego powodu.
15. Pokrewieństwo i powinowactwo - Do grona krewnych zaliczamy wszystkich członków rodziny połączonych ze sobą więzami krwi; to ty twoi rodzice, dziadkowie, rodzeństwo czy rodzeństwo twoich rodziców. Przy obliczaniu pokrewieństwa genealogia stosuje pojęcia linii i stopni. Krewni w linii prostej to krewni wywodzący się wzajemnie jeden od drugiego czyli wstępni i zstępni np. twoi pradziadkowie, dziadkowie, ojciec lub matka, dalej ty, twój syn , córka czy wnuk. Krewni w linii bocznej nie pochodzą natomiast bezpośrednio jeden od drugiego. I tak to będziesz ty i twój brat cioteczny, ty i twój brat rodzony , ciotka czy wuj. Do grona krewnych w linii bocznej należą zatem np. stryj- brat twojego ojca, bratanek- syn twojego brata, siostrzenica- córka twojej siostry czy siostra cioteczna - córka twojej ciotki. Stopnie natomiast określa się poprzez liczenie ilości zrodzeń pomiędzy wybranymi osobami. Przykładowo rodzeństwo jest ze sobą spokrewnione w drugim stopniu linii bocznej. Powinowaci zaś, to członkowie rodziny, którzy należą do niej przez zawarcie małżeństwa, czyli powinowactwo określa stosunek jednego z małżonków do krewnego drugiego z nich. Do tej grupy należą: teściowie- rodzice twojego małżonka, szwagrowie- rodzeństwo twojej żony lub męża czy bratowa- żona brata. Każdy kto analizuje swoją przeszłość genealogiczną staje się probantem, czyli osobą, dla której sporządza się wywód przodków. Pojęcie dotyczące sposobu obliczania stopni pokrewieństwa to komputacja. Ma ona znaczenie przy obliczaniu pokrewieństwa, gdy istnieje przeszkoda do zawarcia małżeństwa z tego powodu.
16. Modele rodziny - Istnieją różne modele rodziny. Ze względu na wielkość możemy mówić o rodzinie małej (nuklearnej) w skład której wchodzą małżonkowie i dzieci oraz o rodzinie dużej (tradycyjnej), w skład której wchodzą również dziadkowie, a często również dalsi krewni. W tej grupie mamy też rodziny niepełne, w której dziecko (lub dzieci) wychowywane są przez jedną osobę dorosłą i to na niej spoczywa odpowiedzialność za gospodarstwo domowe. Gdy samotny rodzic zawiera ponowny związek małżeński możemy mówić o rodzinie zreorganizowanej. Wspomnieć można tu także o rodzinach zastępczych, w których występuje brak biologicznej więzi między rodzicami i dziećmi, a rodzina taka stanowi formę opieki nad dziećmi, których rodzice nie są znani, nie żyją lub są pozbawieni władzy rodzicielskiej. Ze względu na typ małżeństwa zdecydowanie najczęstsza jest rodzina monogamiczna (jeden mąż i jedna żona). Spotykane są również rodziny poligamiczne, w których może być jeden mąż i kilka żon (poliginia) , ale występują również sytuacje gdy jedna żona ma kilku mężów (poliandria). Natomiast ze względu na funkcje żony i męża możemy rozróżnić model patriarchalny (decyduje mąż i ojciec), martriarchat (kiedy dominujące znaczenie w rodzinie należy do matki) oraz model partnerski nazywany też egalitarnym lub demokratycznym, w którym występuje współdecydowanie obojga małżonków i równy podział ich obowiązków).
17. Konkubinat, związki partnerskie - Konkubinat to związek nieformalny kobiety i mężczyzny. Sytuacja prawna małżonków i konkubentów różni się w wielu kwestiach. Nic w tym dziwnego, instytucja małżeństwa objęta jest szczególną ochroną przez państwo polskie. Nie oznacza to jednak, że partner życiowy pozbawiony jest wszelkich uprawnień jaki przysługują parom po ślubie. Dla przykładu, gdy ojciec po urodzeniu dziecka dopełni formalności w Urzędzie Stanu Cywilnego, będzie miał takie same prawo do dziecka jak ojciec, który jest mężem matki. Partner może też dowiadywać się o stanie zdrowia osoby konkubenta, pod warunkiem że ten ostatni wyrazi na to zgodę. Konkubenci mogą też uregulować swoje stosunki majątkowe zawierając tzw. umowę konkubencką. W niektórych krajach można sformalizować swój związek bez zawierania małżeństwa, nadając mu formę zarejestrowanego związku partnerskiego. W zależności od rodzaju regulacji prawnych w różnych państwach związki takie mogą obejmować pary tej samej lub dowolnej płci. Zróżnicowany jest także zakres praw i obowiązków, w niektórych krajach przepisy nadają związkom partnerskim wszelkie prawa i obowiązki małżeństw cywilnych lub tylko ich część. W 1994 roku Parlament Europejski dopuścił możliwość adopcji dzieci przez związki homoseksualne. Niektóre kraje UE, w tym także Polska nie dopuszczają rejestracji i nie uznają zarejestrowanych związków partnerskich. I na koniec podajmy, że pojęcie singiel oznacza osobę żyjącą w pojedynkę z własnego wyboru lub z przyczyn losowych.
18. Konkubinat, związki partnerskie - Konkubinat to związek nieformalny kobiety i mężczyzny. Sytuacja prawna małżonków i konkubentów różni się w wielu kwestiach. Nic w tym dziwnego, instytucja małżeństwa objęta jest szczególną ochroną przez państwo polskie. Nie oznacza to jednak, że partner życiowy pozbawiony jest wszelkich uprawnień jaki przysługują parom po ślubie. Dla przykładu, gdy ojciec po urodzeniu dziecka dopełni formalności w Urzędzie Stanu Cywilnego, będzie miał takie same prawo do dziecka jak ojciec, który jest mężem matki. Partner może też dowiadywać się o stanie zdrowia osoby konkubenta, pod warunkiem że ten ostatni wyrazi na to zgodę. Konkubenci mogą też uregulować swoje stosunki majątkowe zawierając tzw. umowę konkubencką. W niektórych krajach można sformalizować swój związek bez zawierania małżeństwa, nadając mu formę zarejestrowanego związku partnerskiego. W zależności od rodzaju regulacji prawnych w różnych państwach związki takie mogą obejmować pary tej samej lub dowolnej płci. Zróżnicowany jest także zakres praw i obowiązków, w niektórych krajach przepisy nadają związkom partnerskim wszelkie prawa i obowiązki małżeństw cywilnych lub tylko ich część. W 1994 roku Parlament Europejski dopuścił możliwość adopcji dzieci przez związki homoseksualne. Niektóre kraje UE, w tym także Polska nie dopuszczają rejestracji i nie uznają zarejestrowanych związków partnerskich. I na koniec podajmy, że pojęcie singiel oznacza osobę żyjącą w pojedynkę z własnego wyboru lub z przyczyn losowych.
19. Konkubinat, związki partnerskie - Konkubinat to związek nieformalny kobiety i mężczyzny. Sytuacja prawna małżonków i konkubentów różni się w wielu kwestiach. Nic w tym dziwnego, instytucja małżeństwa objęta jest szczególną ochroną przez państwo polskie. Nie oznacza to jednak, że partner życiowy pozbawiony jest wszelkich uprawnień jaki przysługują parom po ślubie. Dla przykładu, gdy ojciec po urodzeniu dziecka dopełni formalności w Urzędzie Stanu Cywilnego, będzie miał takie same prawo do dziecka jak ojciec, który jest mężem matki. Partner może też dowiadywać się o stanie zdrowia osoby konkubenta, pod warunkiem że ten ostatni wyrazi na to zgodę. Konkubenci mogą też uregulować swoje stosunki majątkowe zawierając tzw. umowę konkubencką. W niektórych krajach można sformalizować swój związek bez zawierania małżeństwa, nadając mu formę zarejestrowanego związku partnerskiego. W zależności od rodzaju regulacji prawnych w różnych państwach związki takie mogą obejmować pary tej samej lub dowolnej płci. Zróżnicowany jest także zakres praw i obowiązków, w niektórych krajach przepisy nadają związkom partnerskim wszelkie prawa i obowiązki małżeństw cywilnych lub tylko ich część. W 1994 roku Parlament Europejski dopuścił możliwość adopcji dzieci przez związki homoseksualne. Niektóre kraje UE, w tym także Polska nie dopuszczają rejestracji i nie uznają zarejestrowanych związków partnerskich. I na koniec podajmy, że pojęcie singiel oznacza osobę żyjącą w pojedynkę z własnego wyboru lub z przyczyn losowych.
Brak komentarzy | Dodaj komentarz |